Сабақ жоспары «Компьютер: пайдасы мен зияны». Компьютер пайдасы

Компьютердин пайдасы

Компьютер пайда болгондон баштап азыркы күнгө чейин абдан керектүү машинага айланды, "компьютердин пайдасы" 21-кылымда абдан олуттуу. Компьютерсиз иштеп жаткан инженерди, экономистти же врачты элестетүү мүмкүн эмес. Персоналдык компьютер ар кандай тапшырмаларды аткарууда алмаштырылгыс жардамчы болуп калды. Компьютерди колдонуу окуу процессин жаңы уюштурууга мүмкүндүк берет: эс-тутумду, көңүл бурууну, мейкиндик элесин, көз карандылыктарды табуу, мыйзамченемдүүлүктөрдү өрчүтүү оңой жана тез, материалдарды классификациялоо жана систематизациялоо, натыйжаларды алдын ала билүү мунун баарын компьютер мыкты аткарат.

Бүгүнкү күндө негизги "компьютердин пайдасы" төмөндөгүдөй:-Атайын компьютердик программалардын жардамы менен жумуш процессик максималдуу оптимизациялап, эмгек өндүрүмдүүлүгүн жогорулатуу.-Компьютер документтерди, сүрөттөрдү жана башка маалыматтарды сактоочу ишенимдүү каражат.-Глобалдуу тармак (интернет), зарыл маалыматтарды тез таап берет, бул иштөөдө, окууда, деги эле жашоодо абдан маанилүү.-Компьютер чексиз көңүл ачуунун булагы: жакшы көргөн музыка, кино, оюндар.-Аралыкты кыскартуу: атайын кызматтардын жардамы менен жакын адамдар, достор, туугандар менен дүйнөнүн каалаган бурчунан баарлашуу мүмкүн.-Автоматташтыруу: компьютердин бул касиети эң негизги десек ашык болбойт, мунун пайдасы убакытты 100-1000% чейин үнөмдөйт, көзөмөлдөөнү жокко чыгарат, майда иштерди адамдын катышуусуз жүргүзөт.

Айта берсе сөз көп, "компьютердин пайдасы" чынында эле адам баласына зор. Космонавтика, медицина, өнөр-жай, дагы көптөгөн башка тармактарда колдонулат. Кыргызстанда ар бир үйдө болбосо дагы ар бир экинчи үйдө компьютер бар десек болот. Ал эми учурдагы уюлдук телефондор дагы кичинекей компьютердин ролун аткарат. Билинбегени менен ал дагы көптөгөн жумуштарды жасап адам баласын кубантууда. Ар бир смартфондо: фотоаппарат, интернет, аудио жана видео плеер орнотулган. Жада калса шам-чырак болуп берүү мүмкүндүгү бар. Албетте мунун баары жакшы, бирок компьютердин зыяны дагы болот, бирок бул жөнүндө башка макалада жазып өтөлү. Компьютердин тарыхы, компьютердин тузулушу жөнүндө дагы окуп кетүүнү сунуштайбыз.

tyup.net

Сабақ жоспары «Компьютер: пайдасы мен зияны»

Психологиялық дайындық

Тұсаукесер

Білу

Түсіну Негізгі бөлім

Қолдану

Талдау

Қорытынды Синтез

Бағалау

Рефлексия

Үй жұмысы

Тренинг: «Тілек»

Топқа бөлу: 2 түсті стикерлерге 1 және 2 деген цифрлар жазылған сол цифрлар бойынша топқа бөлу.

Бүгінгі сабақтың түйінді сөздерін табу мақсатында біз «SMS»әдісін қолданамыз. Тақтаға жасыл стикерлері бар оқушылар шығады. Мұғалім топтағы бір балаға тақырыпқа сай құлағына сөз айтады, сөзді естіген бала келесі топ мүшесінің аркасына бір- бір әріптен жазып жеткізеді. Соңғы топ мүшесі ол әріпті қағазға жазып сөзді дауыстап айтады.

берілетін сөздер – зиян, пайда.

Жұмбақ беру

Бар нәрсеге жетік

Миы күшті тетік

Ол арқылы сөйлесіп

Кетесің шетелге де өтіп (компьютер)

бұл 3 сөзді пайдаланып сабақтың тақырыбын анықтаңдар.

«Дейін, кезінде, кейін» стратегиясы

Топтық жұмыс

Компьютер зиянды. Компьютер пайдалы. «Дейін» Осы тақырыптар бойынша не айта аласыңдар?

«Кезінде» (мақсатты айқындау үшін оқу) Берілген мәтіндерді оқып,керекті ақпарат ал. ( 1 қосымша)

Жұпық жұмыс Сөздерді дұрыс орналастыр

Оқушыларға орындары ауысқан сөйлемдер беріледі.

(2 қосымша)Компьютерлік, балаларға, ойындар ,әр түрлі ,егер де, бұл ойындар үйрететін, ойын дамытатын, логикалық, зейін, қызығушылығын арттыратын ,спортқа - дойбы, футбол ойынындағы жаңа әдіс-тәсілдерді үйренеді. Бұдан, логикалық ойлау, оқушыларда, жетіледі, жүйесі, жақсы.

Компьютер, адамдардың, қолданатын, мынадай, шағымдар, денсаулығына бар: тартуы көздің, бас ауруы, жұқаруы, жүйкенің ,ұйқының, түсуі шаштың, терінің қызаруы, іш ауруы, аллергиялық ,үшін-жаңа құбылыс,көптеген ересектер

компьютердің ,Ұзақ, алдында, уақыт бойы тапжылмай отыру омыртқа, әкеліп соқтырады ауруына.

Интернетке, қарым-қатынасы, отырған адамдар, азая бастайды, көп уақыт, өз туысқандарымен, дос-жарандарымен.

компьютермен жұмыс, Кішкентай кезінен істей ,бала өзін еркін сезінеді, себебі ол әлемдегі замануи технологияларға қолы алатын кішкентай жетеді. Әр абзацты оқып шық және оларға тақырып қойып көр және 1-2 сөйлеммен айтып беріңдер

«Кейін» төмендегі сұрақтарға «иә» немесе «жоқ» деп жауап бер

Егер де тәртіпті сақтамаса компьютер достан қас жауға айналады.
Компьютердің алдында көп отыра берсе, көздің көруі нашарлап және виртуалды әлемге тәуелді боласың.

«Анкета» әдісі Оқушыларға кішігірім анкета ұсынылады,ол өзгертуге болатындай толықтырылып отырылады, яғни сабақтың қандай ерекше элементтеріне көңіл аудару керектігін белгілейді.Оқушылардан өздерінің жауаптарын дәлелдеп беруін сұрауға болады.(3 қосымша)

Мәтін және қосымша материалдар қолданып,тақырып бойынша тест құрастыру

Стигерге тілектер жазады, стигерде жазылған сандар бойынша топқа бөлінеді

Сөздерді жазып сабақтың негізгі сөздерін табады

Жұмбақты шешіп 3 сөзден сабақтың тақырыбын шығарады

Оқушылар сабақтың тақырыбын тауып, мақсат қояды

1 топтағы оқушылар зияны жайында айтады. 2 топ пайдасы жайында айтады

Мәтінді оқиды. Керекті мәлімет алады.Ізденеді

Әр жұп сөздерді оқи отырып, сөйлем құрастырып шығады.

Оқушылар өз ойларын айтады

Сабаққа формативті баға береді

Әр түрлі тест тапсырмалар құрастырады

Коллобративтік орта

жасалады

Сабаққа деген қызығушылықтары артады

Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттері артады

Сын тұрғысан ойлау қабілеттері артады. Сабақта жететін мақсат қояды.

Оқушылардың тақырып бойынша білім деңгейлері анықталады.

Такырып бойынша білімдері арттылады.Окылым әрекеттері дамиды.

төмен деңгейлі оқушылардың білімдері бекітілдеді.

Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттері артады

Сабақты қабылдау деңгейін анықтау

Оқушылар ізденіп, қосымша материалдар оқып нәтиже сабағына дайындалады

engime.org

Компьютердің пайдасы мен зияны (презентация)

1 бет Сабақтың тақырыбы:Компьютердің пайдасы мен зияныМақсаты:1. Тақырып бойынша жаңа ақпараттар алады. 2. Өз оқуына жауапты болуға үйренеді. 3. Мәдениетті сөйлеу дағдылары қалыптасады

3 бет Армысыздар құрметті оқушылар,ұстаздар, менің қарсыластарым! Біз бүгінгі диспутта сіздердің қойған сұрақтарыңызға барынша жауап беруге тырысамыз. Біздің ұсынып отырған позициямыз «Компьютер керек, біздің өмірімізге қажетті құрылғы. Компьютердің пайдасы өте зор». ХХІ ғасыр адамзат баласының ой - өрісінің ерекше өсіп, өркендеп жетілген ғасыры болып отыр. Үйіңізде компьютер болса, ол ғаламторға қосылса, бүгінде кез - келген мемлекеттегі танысымызбен интернет арқылы хабарласа беретіндей жағдайға жеттік.

“СЕРПІН” ТОБЫ

4 бет Өзіңізге керек мәліметті ғаламтор арқылы жылдам тауып алып, керегіңізге жарата бересіз. Компьютерді пайдаланудың ең алғашқы себебі, жұмыс өнімділігін арттыру болып табылады. Есеп - қисап жасау, мәліметтерді өңдеу, құжаттарды қағазға басып шығару істеріне пайдалансаңыз, сіз бір сағатта көптеген жұмыс жасай аласыз. Мысалы, машинкада мәтін басатын ең шебер адам минутына 60 - 80 сөз, 6 - 8 жол басса, компьютер 120 жол басады, демек, 1 компьютер 200 адамды алмастырады екен. 5 бет Мысал келтіретін болсақ: әр пәннен жазылатын рефераттардың көрнекі әрі таза, әдемі жазылуын мұғалімдер талап етеді. Қолмен, яғни, жай сиямен және компьютерде терілген жұмыстарды салыстырайықшы. Екеуінің айырмашылығы жер мен көктей. Осы жазылған рефераттың бірнеше көшірмесі керек дейік. Оны ашып принтермен көшірмесін жасауға әлде қайда аз уақыт жұмсалады. «Компьютер – уақыт талабы» біз уақытымызды ұтымды пайдаланамыз. 6 бет Қазіргі кезде өркениетке өзін жақынмын деп санайтын кез - келген қоғам мүшесі ең әуелі шет тілін немесе компьютер үйренуге талпынады. Неліктен? Өйткені шет тілі мен компьютердің тетігін тапсаңыз, көптеген тірліктеріңіз оңайласты дей беріңіз, ғаламторға шығасыз, материал жинайсыз, бос уақытыңызды өткізесіз, ойын ойнайсыз дегендей…Қазір жаңа заман біз бәріміз компьютерді толықтай білуміз тиіс. Компьютер бізге зиян деп жатамыз, онымен жұмыс істеп қолдана білсең еш зияндығы жоқ. Сөзімді қорытындылап келіп жаңа информациялық технология қарқынды даму үстінде - осыған байланысты компьютерде еркін жұмыс істеу, одан информацияны ала білу, оны өңдеу және күнделікті істе пайдалану дамудың қажетті шарты болып табылады. Құлақ салып тыңдағандарыңызға рахмет. 7 бет Сәлем бердім қауымға. Біздің қарсыластарымыз: «Құжатты әдемі таза жазып, компьютерде сақтап қоюға болады» дейді. Мысалы электр тоғы жұмыс кезінде өшіп қалса, біз теріп отырған жұмыстарымызда лезде өшіп, жойылып кетеді. Соның нәтижесінде жұмысымызды қайта жасауға тура келеді. Ал бұған екі есе уақыт кетеді. Компьютердің алдында үздіксіз жұмыс істеу, қан қысымын көтереді. Миопия яғни, көз жанарының алыстан немесе жақыннан көру қабілеті нашарлайды. Құлақтың есту қабілетін төмендетеді, баланың ұйқысы бұзылып, асқа тәбеті болмайды. Ал ұйқысы қанбаған баланың зейіні төмендейді. Сонымен қатар, омыртқаға көп күш түсетіндіктен, (сколиоз омыртқа буынының қисаюы) омыртқа ауыруына шалдығуы мүмкін. Электрленген сәулелер саусақ ұштарына әсер етіп, қолдың буындарына зақым келтіреді.8 бет Сонымен компьютердің адам ағзасына залалын тигізетін факторлары мынандай: Көздің көру қабілетін төмендетеді; Омыртқалардың қисаюына әкеледі; Жүйкеге салмақ түсіреді; Шаршағыштық, әлсіздік басады. Бұған қоса және жағымсыздықтары бала күнгі құмарпаздықтар секілді еркінен тыс компьютерге тәуелді болып "байланады". Мінезі күрт өзгереді, айналасына немқұрайлы қарауды әдетке айналдырады. Басқа ойындарға, ақыл - ойды дамытатын қызықты тақырыптарға талпынысы болмайды. Баланың көңіл - күйіне де әсер етеді, яғни көңілді, сергек жүргеннен гөрі көбінесе ашулы, күш көрсетуге бейім тұрады. Сонымен бірге балада тек өзіне ғана мәлім "жабық әлем" қалыптасады.9 бет Құрметті көрермендер, бұл сұраққа мен жауап берейін. Компьютер жұмыс жасап отырғанда кенеттен электр тоғы сөнді дейік, бұл жағдайда сіздер біреулеріңнің керек компьютерге UPS / Источник безперебойного питания / құрылғысы қосылып тұру керек. Сол арқылы тоқ сөнген кезде осы құрылғы бойына 20 - 30 минут аралығына дейін тоқ сақтап тұрады. Ол компьютерге беріліп, сіз жұмысыңызды сақтап, тіпті принтермен бірнеше көшірмесін жасап үлгересіз. Ал егер ол құрылғы қосылып тұрмаса, тіпті жоқ болған кезде Файл – Сохранить немесе Құрал – сайманда тақтасындағы сақтау батырмасын әр 5 минут сайын басып отыру қажет. Сіздерге компьютермен жұмыс жасауға отырмас бұрын мына кеңестерді басшылыққа алып жүруді ұсынамын. 1. Компьютер тұрған бөлмеде шаң болмауы қажет. Шаң - өте зиянды. 2. Компьютер тұрған бөлменің ауасын тазалап тұрады, компьютердің жанына су құйылған ыдыс қояды. 3. Үзіліс кезінде көзге жаттығулар жасайды: көзді жоғары - төмен, оңға - солға, айналдыра қозғалтады, алысқа көз жібереді, терезеге қарайды.

10 бет Армысыздар аса қадірлі көрермен. Қазіргі кезде жұқа экранды мониторлар денсаулыққа қауіпсіз делінгенімен, бірақ әлі де оның белгілі мөлшерде электромагниттік сәулелерді бөліп шығаратыны айтылуда. Ал ескі мониторлардың зияны тіптен жоғары. Сондықтан үстеліңізде ескі монитор тұрса одан ертерек құтылғаныңыз жөн. Қол саусақтарымен перне тақтаны үнемі басқан соң жансыздану, әлсіздік пайда болады, Бұл қол ұшының буын және байланыстырушы аппаратының бұзылуына әкеледі, ал бұдан әрі қарай қол ұшының ауыруы созылмалы жағдайға өтеді. Компьютерде және оның маңында шаң көптеп жиналады, бұл сол жұмыс аумағын ластайды. Лас болған жерде әртүрлі микробтар, бактериялар болады. Осының бәрі аллергиядан бастап әртүрлі ауруларды тудыруы мүмкін. Компьютер бөлмесі кейбір жерде қараңғы, суық , ауасы тар, терезесі ашылмаған. Осының бәрі біздің денсаулығымызға зиян. Біз өз денсаулығымызды сақтасақ, болашағымызда жарқын – жақсы болады. Ең бастысы байлық денсаулық демекші денсаулығымызды сақтайық

11 бет Мектептегі жалпы оқушылар денгейлі әртүрлі. Бір бала спорттық ойындарды ұнатады, тағы басқасы қол өнерімен шұғылданады, енді бірі кітап оқығанды жақсы көреді, тіпті ештеңеге қызықпайтын оқушылар да бар, солар қайтпек. Бұл жағдайда компьютерлік ойындардың көмегі тиеді. Әрине мен атыс - шабыс, қан төгіу ойындарына қарсымын. Бірақ бір айтарым біздің мектепте ондай ойындар жоқ, бар болғанда да оқушылардың оны ойнағанға уақыттары жоқ, оның үстіне мұғаліміміз рұқсат етпейді. Ал біз мұғалімімізді әрқашан тыңдап, айтқанын орындап, құрметтейміз. Көптеген компьютерлік ойындар балалардың логикасы мен кеңістіктік ойлау қабілетін арттырады. Компьютерлік ойындар тек қана атыс - шабыстан тұрмайды, олардың бас қатырарлықтай шым - шытырық тапсырмаларға, логикалық шешімдерге негізделген, анағұрлым интеллектуалдық түрлері де жетіп - артылады Назар аударып тыңдағандарыңызға рахмет.12 бет Сәлем бердім көрерменге. Ал енді компьютерлік ойындарға келсек, олардың қаншалықты зиян екенін айта кетейік. Компьютерге енгізілген ойындар атыс – шабыс тағыда басқа қан төгу, жауыздық тақырыбында болады. Осы ойындарды бала ойнап, оның психологиясына қандай жаман әсер беретін өздеріңде білесіздер. Ұдайы ойнаған баланың миында ойынның мазмұны, әдіс – тәсілдері еніп, жаман қылық, тіпті қылмысқа да баратын болады. Қалалы жерде ақша табу үшін компьютерлік ойындарды жарнамалап, оқушы балаларды өздеріне тарта бастап, жаман қылықтарға бағыттайды. Компьютерлік ойындардан басқа да өзіміздің ұлттық ойындарамыз бар, соны неге ойнамасқа. Асық ойнау, күрес, қол күрес, волейбол, футбол сияқты коп ойындар бар. Біз бөлмеде тығылып компьютерлік ойынды ойнағанша, далада таза ауа жұтып, көпшілікпен көңіл көтеріп, денемізді шынықтырып, сау болғанымызға не жетсін. Бәріміздің айтқан ойларыңыз, тұжырымдарыңыз дәлелді, нақты деп ойлаймын. Компьютердің пайдасы мен зияны туралы көптеген мағлұмат алдық деп ойлаймын. 13 бет ПОЛИГЛОТ

ПОЛИГЛОТ -ЖҰМБАҚҚАЗАҚШАОРЫСШААҒЫЛШЫНША

14 бет Антивирусы күштіні вирус ала алмайды

15 бет Қағаз бетінен алады, Бірден компьютерге салады.

16 бет МәтіналғыСканерScanner

17 бет Компьютермен енеді, Қағазға басып береді.

18 бет Басып шығарғыш принтер printer

19 бет Төрт бұрышты әйнек, Тұнып тұрған әлек.

20 бет Монитор монитор screen

21 бет

Бес атаның балалары Қыдырмашы біреуі. Бір күн бар да, бір күн жоқ. Соны есепке алсақ, Ұзын саны жүз жеті.

22 бет Пернетақта Клавиатура keyboаrd

23 бет Өзі темір, жаны жоқ. Ақпаратты сақтап таратқан, Жұртты өзіне қаратқан.

24 бет Жүйелік блокПроцессор System unit

25 бет Білгенге маржан(Мақалдың баламасын табу)

26 бет Күлсең ескірген компьютерге күл

Антивирусы күштіні вирус ала алмайды

27 бет Антивирусы күштіні вирус ала алмайды

Вирустан қорыққан, интернетке шықпас

28 бет Байт биттен құралады

29 бет Күлсең ескі компьютерге күл

30 бет Жігітті компьютеріне қарап бағала

31 бет Компьютердің жұмысы –иесіне мәлім

32 бет Веб-дизайншының өз еркі, сайтты қалай жасаса да.

33 бет Білмесең ГУГЛ-дан сұра

34 бет Бір ядролы процессор жақсы, алты ядролы одан да жақсы

35 бет Компьютер –тіршілік көзі

36 бет Қорытынды“АМАНАТ”ҰСЫНЫС – ТІЛЕКТЕРІН ЖАЗУ

37 бет САРАПШЫЛАР ПІКІРІ

ust.kz

Компьютердің пайдасы мен зияны

Сабақ
Тақырыбы:	Компьютер: пайдасы мен зияны
Мақсаты:	Комьютердің пайдасы мен зияны туралы оқып, қысқаша айта білу
Күтілетін нәтиже/табыс көрсеткіші	Оқылым әрекетін басылымға ала отырып, сабақ соңында оқушылар өздерінің түсініп алған білімдерін іс-әрекет барысында қолдады
Жұмыс түрі	Жұптық; топтық, жеке

Сабақ кезеңдері	Мұғалімнің әрекеті	оқушы әрекеті	Күтілетін нәтиже
Психологиялық дайындық Тұсаукесер Білу Түсіну Негізгі бөлім Қолдану Талдау Қорытынды Синтез Бағалау Рефлексия Үй жұмысы	Тренинг: «Тілек» Топқа бөлу: 2 түсті стикерлерге 1 және 2 деген цифрлар жазылған сол цифрлар бойынша топқа бөлу. Бүгінгі сабақтың түйінді сөздерін табу мақсатында біз «SMS»әдісін қолданамыз. Тақтаға жасыл стикерлері бар оқушылар шығады. Мұғалім топтағы бір балаға тақырыпқа сай құлағына сөз айтады, сөзді естіген бала келесі топ мүшесінің аркасына бір- бір әріптен жазып жеткізеді. Соңғы топ мүшесі ол әріпті қағазға жазып сөзді дауыстап айтады. берілетін сөздер – зиян, пайда. Жұмбақ беру Бар нәрсеге жетік Миы күшті тетік Ол арқылы сөйлесіп Кетесің шетелге де өтіп (компьютер) бұл 3 сөзді пайдаланып сабақтың тақырыбын анықтаңдар. «Дейін, кезінде, кейін» стратегиясы Топтық жұмыс Компьютер зиянды. Компьютер пайдалы. «Дейін»Осы тақырыптар бойынша не айта аласыңдар? «Кезінде» (мақсатты айқындау үшін оқу) Берілген мәтіндерді оқып,керекті ақпарат ал. ( 1 қосымша) Жұптық жұмыс Сөздерді дұрыс орналастыр Оқушыларға орындары ауысқан сөйлемдер беріледі. (2 қосымша)Компьютерлік, балаларға, ойындар ,әр түрлі ,егер де, бұл ойындар үйрететін, ойын дамытатын, логикалық, зейін, қызығушылығын арттыратын ,спортқа - дойбы, футбол ойынындағы жаңа әдіс-тәсілдерді үйренеді. Бұдан, логикалық ойлау, оқушыларда, жетіледі, жүйесі, жақсы. Компьютер, адамдардың, қолданатын, мынадай, шағымдар, денсаулығына бар: тартуы көздің, бас ауруы, жұқаруы, жүйкенің ,ұйқының, түсуі шаштың, терінің қызаруы, іш ауруы, аллергиялық ,үшін-жаңа құбылыс,көптеген ересектер компьютердің ,Ұзақ, алдында, уақыт бойы тапжылмай отыру омыртқа, әкеліп соқтырады ауруына. Интернетке, қарым-қатынасы, отырған адамдар, азая бастайды, көп уақыт, өз туысқандарымен, дос-жарандарымен. компьютермен жұмыс, Кішкентай кезінен істей ,бала өзін еркін сезінеді, себебі ол әлемдегі замануи технологияларға қолы алатын кішкентай жетеді. Әр абзацты оқып шық және оларға тақырып қойып көр және 1-2 сөйлеммен айтып беріңдер «Кейін» төмендегі сұрақтарға «иә» немесе «жоқ» деп жауап бер Егер де тәртіпті сақтамаса компьютер достан қас жауға айналады. Компьютердің алдында көп отыра берсе, көздің көруі нашарлап және виртуалды әлемге тәуелді боласың. «Анкета» әдісі Оқушыларға кішігірім анкета ұсынылады,ол өзгертуге болатындай толықтырылып отырылады, яғни сабақтың қандай ерекше элементтеріне көңіл аудару керектігін белгілейді.Оқушылардан өздерінің жауаптарын дәлелдеп беруін сұрауға болады.(3 қосымша) Мәтін және қосымша материалдар қолданып,тақырып бойынша тест құрастыру	Стигерге тілектер жазады, стигерде жазылған сандар бойынша топқа бөлінеді Сөздерді жазып сабақтың негізгі сөздерін табады Жұмбақты шешіп 3 сөзден сабақтың тақырыбын шығарады Оқушылар сабақтың тақырыбын тауып, мақсат қояды 1 топтағы оқушылар зияны жайында айтады. 2 топ пайдасы жайында айтады Мәтінді оқиды. Керекті мәлімет алады.Ізденеді Әр жұп сөздерді оқи отырып, сөйлем құрастырып шығады. Оқушылар өз ойларын айтады Сабаққа формативті баға береді Әр түрлі тест тапсырмалар құрастырады	Коллобративтік орта жасалады Сабаққа деген қызығушылықтары артады Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттері артады Сын тұрғысан ойлау қабілеттері артады. Сабақта жететін мақсат қояды. Оқушылардың тақырып бойынша білім деңгейлері анықталады. Такырып бойынша білімдері арттылады.Окылым әрекеттері дамиды. төмен деңгейлі оқушылардың білімдері бекітілдеді. Сыни тұрғыдан ойлау қабілеттері артады Сабақты қабылдау деңгейін анықтау Оқушылар ізденіп, қосымша материалдар оқып нәтиже сабағына дайындалады

1 косымша

Балалар! Өздерің жақсы білесіңдер, компьютер, бізге қысқа әрі нақты мәліметтер береді. Сондай-ақ, математикалық және мәндік жұмыстарды қатесіз орындайды. Дегенмен оларды құрастыратын адамдар болғандықтан, олар сезім иесі емес. Тек берілген команданы орындаушы. Әр компьютер тек өзінің жабдықталған программалары бойынша қызмет жасай алады (мысалға: тек жазу программалары құрылған компьютерде бейне, суреттермен жұмыс жасау мүмкін емес). Олардың да ішкі техникалық жабдықталуына байланысты қуаты күшті және жұмыс істеу мүмкіндігі шектеулі болады. ЖаҺандану заманында бірде-бір шаруа компьютердің көмегінсіз жүзеге аспайды. Компьютерлер медицина саласында да үлкен күрделі мәселелерді шешуге көмектеіп келеді.

Біздің айтпағымыз, компьютердің жетістігі емес, алдарыңдағы техника құралын дұрыс пайдаланудың жолдарын әңгімелеу. Мысалы, «туннельный синдром» деп аталатын қолдың саусақтары мен қол, мойын, білек ауыруы адамдардың пернетақтамен және “тышқанмен” ұзақ уақыт үзіліссіз жұмыс істеуі салдарынан пайда болады. Компьютер адамның көздеріне, жүйке жүйесіне, тірек қимыл мүшелері мен бұлшық еттерге де зияны бар. Айталық, монитордың алдында ұзақ отыру, әрі дұрыс отырмау. Компьютер құралдарының (процессор, монитор) дұрыс орналаспауы. Компьютер ойындарына беріліп кетіп, ереже сақтамай шектен тыс колдану. Көздің талуы, бас ауруы, желке тарту, арқа, аяқ бұлшық еттерінің шаршауы адам баласының денсаулығына кері әсер береді. Мысалы, баланың ұйқысы бұзылып, еске сақтау қабілеті төмендейді. Желке, бел омыртқаның сіреспе ауруына шалдығады. Тіпті шаш түсу, тереңге әсер беру аруларына (электромагниттік сәуле болғандықтан) жол беруі мүмкін. Сөйтіп, күйзеліске ұшырап, аллергиялық ауруларға бой алдырғыш болады.Компьютермен аса көп жұмыс жасайтын адамдардың қимыл, әрекеті азаяды, қан айналысы, ас қорту, және басқа зат алмасу қызметтерін баяулатады. Бұл ұзақ уақыт жалғаса берсе, адам әр түрлі науқасқа ұшырауы әбден мүмкін.

Денсаулығыңды ойласаң, балақай, біз саған мына төмендегі ережелерді жадыңа сақта дейміз:

1. Компьютер алдында ұзақ отырма. 15 минут сайын орныңнан тұрып, жаттығу жасап, көзді демалдыруды әдетке айналдыр.

2. Суреттерде көрсетілгендей,дұрыс әрі өте ыңғайлы отыруға үйрен. Немесе отырысыңды жиі өзгерт.

3. 5-7 жаста күніне 30 минуттан, 8-10 жаста 2 сағат, 11-14 жаста 3,4 сағат, ересек балалар мен үлкендерге 6-8 сағаттан артық компьютер алдында отыру — денеге, ақыл-ойға, жүйкеге артық салмақ түсіреді. Сондықтан дер кезінде компьютерден алыстауға дағдылан.

4. Компьютер техниканың бір түрі ғана. Кез келген келеңсіз немесе оқыс жағдайларға бола ашуланып, жүйкенді шаршатпа (әсіресе ойын ойнағанда).

5. Қолданатын мониторды таңдай алмасаң, көз, жүйке шаршауларына көп әсері барын ұмытпаңдар.

6. Қараңғы бөлмеде компьютермен жұмыс істемегенің дұрыс. Себебі экран жарығы қараңғы ортада көзге тікелей әрі өткір әсер етеді. Мониторды орналастырғанда, үстіңгі бөлігі тура қарағандағы көзіңнің деңгейінде немесе сәл жоғары орналасуы керек (бұл басты тік ұстауға, желке сіресу ауруының болмауына, тез шаршамауыңа көмектеседі).

7. 1 монитор тұратын аумақ шамамен 9-10 квадрат метр болуы тиіс. Бұның сыртында телевизор немесе қосымша экранның қосылып тұруы зиян. Ауа иондаушы, ауа дымқылдандырушы құралдар тұрса тіптен жақсы.

8. Басқа да керекті құралдар өзіңе жақын әрі ыңғайлы орналассын. Бір құралдың алыс орналасуынан қисық отырып жұмыс істеу арқылы, омыртқа буындарының зақымдалуын туындатады.

9. Отырған орындығың арқаны тік ұстайтындай арқалығы және шынтақ тіреуіші болғаны жөн. Әрі аяғың табаны толық жерге немесе тіреуішке тиетіндей биіктігін тарылтатын тетігі бар, жылжымалы, орнықты, 5 дөңгелекті болғаны жақсы.

10. Жұмыс арасында қимыл әрекетті жиі жасап, бос уақытыңда гимнастикамен шұғылданыңдар.

1 қосымша

Компьютерлік ойындар балаларға әр түрлі әсер етеді:егер де, бұл ойындар үйрететін, логикалық ойын дамытатын, зейін, спортқа қызығушылығын арттыратын- дойбы, футбол ойынындағы жаңа әдіс-тәсілдерді үйренеді. Бұдан оқушыларда логикалық ойлау жүйесі жақсы жетіледі. Олар есептің жаңа шығарылуы жолын бірден табады, есептеу техникаларын жақсы меңгереді. «Жарыс», «атыс» ойындарын ойнайтын оқушылар жүйкелері жұқарған, компьютер ойнағаннан кейін көздері ауырады, оқу үлгерімі нашарлайды. Олар мұқиятсыз, ашуланшақ, есептеу кезінде көп қателер жібереді, жай оқиды, кейде сабаққа дайындықсыз келеді немесе үй жұмысын дұрыс орындамайды.

Компьютер қолданатын адамдардың денсаулығына мынадай шағымдар бар: көздің тартуы, бас ауруы, жүйкенің жұқаруы, ұйқының нашарлауы, шаштың түсуі, терінің қызаруы, аллергиялық іш ауруы, көптеген ересектер үшін-жаңа құбылыс.

Ұзақ уақыт бойы компьютердің алдында тапжылмай отыру омыртқа ауруына әкеліп соқтырады. Кішкентай балалардың және жасөспірімдердің омыртқалары дұрыс қалыптаспаған, компьютер алдында көп отыру омыртқаның қисаюына себепші болады.

Интернет және оның қызметтері(электрондық пошталар, байланыс бағдарламалары, конференциялар, форумдар т.с.с) адам ағзасына кері әсерін беруі мүмкін.Жүйке жүйесін шамадан тыс жүктеудің соңында неврастия деген ауруға әкеп соғады.

Интернетке көп уақыт отырған адамдар өз туысқандарымен, дос-жарандарымен қарым-қатынасы азая бастайды.

Кішкентай кезінен компьютермен жұмыс істей алатын кішкентай бала өзін еркін сезінеді, себебі ол әлемдегі замануи технологияларға қолы жетеді. Компьютерлік ойындарды ойнағанда бала өзінің сиқырлы әлемінде жүрген секілді сезінеді.

2 қосымша

Сөздерді дұрыс орналастыр

Компьютерлік, балаларға, ойындар ,әр түрлі ,егер де, бұл ойындар үйрететін, ойын дамытатын, логикалық, зейін, қызығушылығын арттыратын ,спортқа - дойбы, футбол ойынындағы жаңа әдіс-тәсілдерді үйренеді. Бұдан, логикалық ойлау, оқушыларда, жетіледі, жүйесі, жақсы.

компьютердің ,Ұзақ, алдында, уақыт бойы тапжылмай отыру омыртқа, әкеліп соқтырады ауруына.

Интернетке, қарым-қатынасы, отырған адамдар, азая бастайды, көп уақыт, өз туысқандарымен, дос-жарандарымен.

компьютермен жұмыс, Кішкентай кезінен істей ,бала өзін еркін сезінеді, себебі ол әлемдегі замануи технологияларға қолы алатын кішкентай жетеді.

3 қосымша

1. Мен сабақта жұмыс… жасадым

2.Менің сабақта жасаған жұмысыма

3. Сабақ маған

4. Мен сабақта

5. Менің көңіл-күйім

6. Сабақтың материалы маған

7. Үй жұмысы маған

белсенді / неғұрайлы

Көңілім толды / толмады

ұзақ / қысқа немесе тез

шаршамадым / шаршадым

жақсарды / төмендеді

түсінікті / түсініксіз

пайдалы / пайдасыз

Қызықты / қызықсыз

жеңіл / күрделі

қызықты / қызықсыз

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: «Ғаламтордың құрылысы» тақырыбы бойынша мәлімет беру.Оқушылардың оқу техникасын күшейту, аударма жұмыстарына көңіл бөлу. Жүйелі сөйлеуге, тақырыпты жүйелі баяндауға үйрету, төселдіру.

Дамытушылық: Тапсырмалар жазу арқылы ойлау қабілеттерін дамыту. Оқушылардың тіл белсенділігін, жазу мәдениетін дамыту.Ой-өрістерін, есте сақтау қабілеттерін дамыту. Сөздерді меңгерту арқылы сөздік қорларын, тіл байлықтарын байыту.

Тәрбиелік: Тазалыққа, ұқыптылыққа баулу.

Сабақтың түрі: аралас сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Түсіндіру, сұрақ-жауап, әңгімелесу, тіл дамыту.

Сабақтың көрнекілігі: Кітап, суреттер. Грамматикалық кесте

Пәнаралық байланыс: Орыс тілі. Қазақ әдебиеті

Сабақтың барысы:I. Ұйымдастыру кезеңі:

1. Сәлемдесу.

2. Сыныптағы оқушыларды түгендеу, келмеу себебебін сұрау, білу.

3. Оқушылардың көңілін сабаққа бейімдеу, ыңғайлау.

II. Өткен сабақты қайталау, пысықтау.

Мәтіннің мазмұнын сұрау

Аударма диктант: система, военные исследования , надежность, отрезок, протокол, возможностиъ, оценить

ІІІ.Жаңа түсінікті қалыптастыру: 1. Кіріспе сөз

2.Сөздікпен танысу: тұтынушы- потребитель

Түйінді машина- маншина с узлами

Оптикалық талшық- оптическая волокно

Үзіліссіз – непрерывно, беспрерывно

Уақытша- временно

Сақтау- сохранять

Ақпарттық-информационный

Жинақтауыш- собиратель

Қамтамасыз ету- обеспечивать

А) сөздерді дұрыс айту;

Ә) сөздік дәптерге жазып алу;

Б) сөз тіркестерін құрап жазу

3.Оқылым- мәтінді оқу

Интернет құрылысы

Интернетте жақсы жұмыс істеу үшін, оның құрылысын білу онша қажет болмайды. Бірақ интернет жұмысы және пайдаланатын терминдер туралы біршама білу керек. Бұл жағдай Интернетті тезірек меңгеруге көмектеседі. Әрбір тұтынушы компьютерді телефон арналарымен, түйінді машиналармен байланыстырады. Ал түйінді не негізгі машиналар бір- бірімен қуатты оптикалық талшықты не спутникті арналармен жалғасады. Түйінді машиналар кез келген жай компьютерлер арасында байланыс орнату үшін қажет. Олар тәулік бойынша үзіліссіз жұмыс істейді, байланыс сеанстарының арасындағы уақытта жолда жүрген ақпартты уақытша сақтайды, ақпарттық серверлер деп аталатын мәлімет жинақтауыш компьютерлермен жылдам істейтін оптикалық түрдегі байланыстыру ісін қамтамасыз етеді.

IV. Жаңа сабақты бекіту: Деңгейлік тапсырмаларды орындау

ІІІ деңгей

1.Интернет құрылыс мәтінінң кіріспе, негізгі , қорытынды бөлімдерін анықтаідар.

2. Мәтінге сұрақтар тізімін дайындадаңдар.

ІІ деңгей

1. «Ғаламтордың құрылысы» мәтініт бойынша мына мәліметтерді табыңдар.

А) негізгі ақпарат

Ә) қосымша ақпарат

2.Мәтіннің мазмұны бойынша қорытынды жасаңдар.

І деңгей

«Ғаламтордың құрылысы» мәтінінде берілген фактілерге сүйеніп, Интернеттің құрылысы туралы айтып беріңдер.

V. Сабақты қорыту: берілген сұрақтарға сәйкес жауаптарын тауып, диалог құраңдар. Өзара сөйлесіңдер:

Сұрақтар

Жауаптары

1.Интернет деген не?

2.Интернет қандай мүмкіндіктерді ұсынады?

3.Интернет желісіне қалай қосылуға болады?

4.Модем дегеніміз не?

1.Интернет бойынша соңғы жаңалықтар туралы ақпарат, ауа райы туралы мәлімет алуға , электронды пошта арқылы хабарласуға болады.

2.Интернет желісіне қосылу үшін компьютерге модем қажет.

3.Бұл компьютерлерге телефон желілері не басқа да байланыс тораптары арқылы мәліметтер алмасуға мүмкіндік беретін құрылғы.

4. Дүние жүзіндегі компьютерлер мен с серверлер жиынтығы

VI. Үй тапсырмасын беру: 237-бет 2- тапсырма сөйлемдерді сын есіммен толықтырып жазу, сөздік жаттау

VII. Бағалау.

8 -сынып. Қазақ тілі .

Тақырыбы: Компьютер кереметі.

Сабақтың мақсаты:

Білімділік: сабақтың мазмұнына байланысты сөйлем, сұхбат, класстер құрастыру, дұрыс айтуға, сөйлеуге үйрету, алған білімдерін қорытындылай білуге үйрету.

Дамытушылық: компьютер, электронды пошта арқылы оқушылырдың танымдық қабілеттерін жетілдіру, шығармашылыққа, зерттеушілікке ұштастыру, жинақтау, сөз байлығын молайту.

Тәрбиелік: қазақ тілін үйретуде коммуникативтік құзыреттілікті қалыптастыру, оқушыларды өз бетімен, топпен жұмыс істеуге, ұқыптылыққа, ақпараттық мәдениетін қалыптастыруға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: панорамалық сабақ.

Сабақтың әдісі: сұрақ-жауап, топпен жұмыс, ойландыру, ізденіс, әңгімелеу, интернет желісі.

Пәнаралық байланыс: информатика.

Көрнекі құралдар: компьютер, интерактивті тақта.

Сабақ барысы:

Ұйымдастыру кезеңі: оқушылармен сәлемдесу, сабақтың тақырыбын, мақсатын айту.

«Ой қозғау» кезеңі: оқушыларға сұрақтар бере отырып, өтілген сабақтарға шолу жасау.

Сұрақтар:

1. Компьютердің атасы кім?

2. интернет дегеніміз не? (қазақша)

3. @ - қандай белгі?

4. ru. kz. – қандай белгілер?

5. www – қандай белгі?

6. Ақпараттық іздеу порталдарын атаңыз.

7. Қимылдың атауын ғана білдіретін етістіктің түрі...

8. Қалай? Қалайша? Қайтып? деген сұрақтарға қандай үстеулер жауап береді?

9. Үстеулердің қай түрлерін білесің?

10. Үстеудің орысша аудармасы...

«Ой толғау» кезеңі: жаңа сабақ.

Жаңа сөздер: елестеу – представить

басқару – возглавить

жетерлік – множество, достаточно

іске асу – претворить в жизнь

сөздерді мәнерлеп оқу, бірге оқу, тізбектей оқу, ойын «Мен бір сөзді ойладым», сөз тіркес құрастыру, сөйлем құрастыру.

«Компьютер кереметі» деген мәтінмен жұмыс. Мәтінді мәнерліп оқып шығу, түсінгенін қысқаша айту.

Топпен жұмыс: 1 топ – мәтіннен үстеулерді теріп алу, сөйлем құрастыру

2 топ – кесте бойынша мәтіннен сөз тіркестерін теріп жазу

3 топ – диалог құрастыру

1 топ – кластер жасау

«Ой тастау» кезеңі: сабақты бекіту.

Оқушылар қорытынды жасайды. ( қазақстанның болашағы – жаңа технологияларда)

Тапсырма: Интернет арқылы компьютер туралы өлеңдер, мақал – мәтелдер, жұмбақтар тауып алу.

Компьютер туралы өлең

Ұстаз да, шәкірт те бас иетін,

Компьютер, бар сенің қасиетің.

Бір емес бірнеше іс атқарасың,

Жалғыз өзің, мыңның ісін атқарасың.

Ақпарат, ақпараттық әрекетті.

Жүзеге асырасың, бас ұрасың

Интернет желісін жүктейсің де,

Әлемдік жүйеге сен енесің

Өмірдің тулап жатқан толқынында.

Өзіңді өзгелермен бір көресің

Ақпарат, ақпараттық әрекетті

Жүзеге асырасың, бас ұрасың.

Бата

F бір әрқашан көмекке келсін,

F екі пәле – жаладан сақтай берсін,

CTRL, ALT, DEL үнемі жар болып, қолдай берсің,

ENTER.

Мақал – мәтелдер

1. Байт биттен құралады (Ақша тиыннан құралады)

2. Вирустан қорыққан, интернетке шықпас (Шегірткеден қорыққан, егін екпес.

3. Білмесең «анықтамадан» сұра (Білмесен білгеннен сұра)

4. Жігітті компьютеріне қарап бағала (Жігітті досына қарап бағала)

5. Антивирусы күштіні – вирус алмайды(Досы көпті жау алмайды)

6. Күлсең ескірген компьютерге күл(Күлсең кәріге күл)

Жұмбақ

Бар нәрсеге жетік

Миы күшті тетік

Ол арқылы сөйлесіп

Кетесің шетелге де өтіп.

Компьютер кереметі

Қазіргі заман – технология заманы.

Бүгін төрдегі теледидарсыз, ас үйдегі тоңазытқыш, микротолқынды пеш сияқты басқа да тұрмыстағы техника мен қолдағы

ұялы телефон компьютерсіз елестеудің өзі қиын.

Бүгінгі күнде бар ісіміз компьютер көмегімен іске асады деуге болады. Қазір компьютер адам өмірін де «басқарып» отырғандай.

Осы «тамаша техника» интернет желісіне қосылған болса, онда функциялары жетерлік.

Неше түрлі ойындар ойнап, қызықты фильмдер көріп, ән тыңдап, газет-журналдар оқып, алыс-жақыннан хабар алып, жаңалығыңызбен тез бөлісіп, бүкіл әлемге интернет арқылы осы компьютеріңізбен саяхаттай аласыз. Мұның бәрі қандай керемет! Жас кезеңнен ғылыммен, зерттеумен айналысуға мүмкіндік беріледі.

Жаңа сөздер

Елестеу – представить

Басқару – возглавлять

Жетерлік - достаточно

Іске асу – претворить

Тапсырмалар

I топ – мәтіннен үстеулерді теріп алу, сөйлем құрастыру.

II топ – кесте бойынша мәтіннен сөз тіркестерін теріп жазу.

Зат ес. +Зат ес.

Сын ес.+ Зат ес.

Үстеу + етістік

Зат ес. + етістік

III топ – диалог құрастыру.

VI топ – кластер жасау.

8 сынып қазақ тілі

Сабақ тақырыбы: Компьютердің атасы кім?

Сабақтың жалпы мақсаты: электронды техника, компьютер тақырыбы төңірегінде әңгімелеуге жаттығу; білімдері мен сауаттылығын арттыру.

Күтілетін нәтиже: оқушы өз бетінше білім алады, бір-бірін оқытады; өздеріне қажет ақпаратты алуға қалыптасады.

Қолданатын әдіс-тәсілдер: «Өрмекші» ойыны, «Бір айналым жол» әдісі, постер жасау, сұрақ жауап.

Көрнекілігі:А4 форматтағы қағазадар, маркер.

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс-әрекеті

Уақыт

Ұйымдастыру. Амандасамын, оқушыларды түгендеймін. Диалог жүргіземін.

Үй жұмысын тексеру.

270 бет «Саяхаттау-жақсы дәстүр» мәтінінің мазмұнын айтуға дайындалып келу берілген.

Қызығушылығын ояту.

«Өрмекші» ойыны

Мағынаны тану.

272 бет 1-тапсырма.

«Бір айналым жол» әдісі.

«Менің вертуалды әлемім» екі қарсылас топ (жақтаушылар мен даттаушылар) өз позициясындәлелдеуге тырысады.

Рефлексия.

Электронды техника қаншалықты дамуы мүмкін?

Ғаламтор, электронды пошта ең тиімді байланыс тәсілі дегенге келісесіңдер ме? Әлде көзбе-көз сөйлескен дұрыс па?

Біз неге кездесуге, әңгімелесуге, ой бөлісуге уақыт таппаймыз?

Үй жұмысы.

Бағалау.

Сәлемдеседі.

Карточка бойынша топқа бөлінеді.

Топтық жұмыс. Үй тапсырмасының негізінде саяхаттау картасының сызбасын дайындап, қайда саяхат жасағаны туралы әңгімелейді.

Оқушылар шеңбер жасап тұрады. Бір модаль сөзді атайды және сол сөзбен сөйлем құрады.Қолындағы жіпті шеңбердегі қалаған сыныптасына береді. Соңында қай оқушының құраған сөйлемі өзіне ұнағанын айтады

Топтық жұмыс.

1.«Компьютердің атасы кім?» мәтінін кезектесіп оқып, түсінбеген жерлерін бір-біріне түсіндіреді.

2. Мәтін мазмұны бойынша неғұрлым көп сұрақтар дайындайды. Екі топ кезектесіп бір-біріне сұрақтар қояды.

3. Ең дұрыс, нақты жауап берген команда анықталады.

Топтық жұмыс.

І топ даттаушылар «Компьтердің зияны» туралы кластер жасайды.

ІІ топ жақтаушылар «Компьютердің пайдасы»туралы кластер жасайды.

Соңында қарсылас топтағы қай оқушының сөйлегені, дәлелдері ұнағанын айтады.

intolimp.org

Компьютердің пайдасы мен зияны — реферат

Компьютердің пайдасы мен зияны

Ақпараттық технология қазіргі заманның талабы екенін бәріміз білеміз. Компьютер өміріміздегі қаншалықты маңызды екенін білу үшін «Басқару жүйесімен» өткізген пікір – талас «Компьютердің пайдасы және зияны» атта дебаты өзіміздің әріптестерімізге үсынамыз.

Сабақтың тақырыбы: «Компьютердің пайдасы және зияны»

Сабақтың түрі: Дебат /пікір - талас/

Сабақтың мақсаы:

Ақпарат және ақпараттық технологияға байланысты оқушылардың алған білімдерін нығайту, тиянақтыау бір жүйеге келтіріп, тексере отырып, қорытындылау.
Оқушылар өз ойларын тиянақты жете айта біліп, сахнада өздерін сабырлы әрі тәртіпті ұстауды ексеріп, қарастырылатын тыңдай білуге тәрбиелеу
Оқушылардың компьютер туралы толық ой қалыптастыру, оқушылардың тапқырлық, іздемпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу, пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап /ситуация туғызу, шешу жолын айту, нақты дәлелдер келтіру/

Сабақтың көрнекілігі: Тақырыпқа сай дидактикалық материалдар / сурет – плакаттар, құрал – заттар /

Сабақтың барасы:

І. Ұйымдастыру кезеңі

1. Сәлемдесу

2. Топ мүшелерімен және жюри мүшелерімен таныстыру

ІІ. Тақырыппен жұмыс

Топ жетекшілеріне сөз беріледі:

Топтың аты: «Намыс» «Мұрагер»

Жарыс десе жарысып, Ерлік те елдік те

Сайыс десе сайысып, Халықтың өшпес мұраты,

Білім деген оқуда, Ұрпақ жалғасының

1. Ақпарат министрі 1. Әлеуметтік министір 2. Мәдениет министрі 2. Дансаулық сақтау министрі

3. Еңбек қорғау министрі . 3. Спорт министрі

Жүргізуші ашық пікір – таластың ойын – шартымен таныстырады.

Екі топтан ойларын айтатындар кезектесіп шығады.

Регламинт 5 - 7 минутты сақтау
Ашық дауыс беру / көрермендер мен жюрилер/

Сөз кезегі ойыншыларға беріледі.

«Намыс» тобының мүшесі Ақпарат министрі

Армысыздар құрметті көрермендер, менің қарсыластарым. Біз бүгінгі дебатта сіздердің қойған сұрақтарыңызға барынша жауап беруге тырысамыз. Біздің ұсынып отырған позициямыз «Компьютер керек, біздің өмірімізге қажетті құрылғы. Компьютердің пайдасы өте зор». Алдымен компьютерге анықтама берейік. Компьютер – ақпараттық процестерді жүзеге асыратын негізгі ақпараттық құрылғы, ал ақпараттық процестер дегеніміз ақпаратты алу, есту, көру, өңдеу, тарту болып табылады. Осы компьютердің пайдасы өте көп. Мысал келтіретін болсақ: әр пәнен жазылатын рефераттардың көрнекі әрі таза, әдемі жазылуын мұғалімдер талап етеді. Қолмен жай сиямен және компьютерде терілген жұмыстарды салыстырайықшы. Екеуінің айырмашылығы жер мен көктей. Осы жазылған рефераттың бірнеше көшірмесі керек дейік. Оны ашып принтермен көшірмесін жасаған әлде қайда аз уақыт жұмсалады. Сөзімді қорытындылап келіп «Компьютер – уақыт талабы» біз уақытымызды ұтымды пайдаланамыз. Құлақ салып тыңдағандарыңызға рахмет.

«Мұрагер» тобының мүшесі Әлеуметтік министрі :

Сәлем бердім қауымға. Біздің қарсыластарымыз: «Құжатты әдемі таза жазып, компьютерде сақтап қоюға болады» дейді. Мысалы электр тоғы жұмыс кезінде өшіп қалса, біз теріп отырған жұмыстарымызда лезде өшіп, жойылып кетеді. Сонын нәтижесінде жұмысымызды қайта жасауға тура келеді. Ал буған екі есе уақыт кетеді. Мысалы сақталған құжаттың көшірмесін жасау керек дейік? Ал біз ол құжатқа қандай атымен сақтанғанымыз ұмытып қалдық дейік, сонда ол құжатты таба алмаймыз және оны қайтадан теруге тура келеді. Қарап тұрыңыз бұған да уақыт кетеді. Ал сіздер «Компьютер талабы» компьютерде уақытты үйнемдейді дейсіздер. Қалай уақытты үнемдейміз?

«Намыс» тобының мүшесі Мәдениет министрі

Құрметті көрермендер, бұл сұраққа мен жауап берейін. Компьютер жұмыс жасап отырғанда кенеттен электр тоғы сөнді дейік, бұл жағдайда сіздер біреулеріңнің керек компьютерге UPS / Источник безперебойного питания / құрылғысы қосылып туру керек. Сол арқылы тоқ сөнген кезде осы құрылғы бойына 20-30 минут аралығына дейін тоқ сақтап тұрады. Ол компьютерге беріліп, сіз жұмысыңызды сақтап, тіпті принтермен бірнеше көшірмесін жасап үлгересіз. Ал егер ол құрылғы қосылып тұрмаса, тіпті жоқ болған кезде Файл – Сохранить немесе Құрал – сайманда тақтасындағы сақтау батырмасын әр 5 минут сайын басып отыру қажет. Ал енді жоғалған құжатқа келмек болсақ, компьютерде Іске қосу – Табу – Файлдар және бумалар осы тізбектен кейін құжаттың атымен, жазылу күнімен табуға болады. Сол кезде компьютер сізге іздеген құжатыңызды тауып береді.

«Мұрагер» тобының мүшесі Денсаулық министрі

Армысыздар аса қадірлі көрермен. Компьютердің денсаулыққа қаншалықты зиян екенін білесіздер ме? Оқушы компьютердің алдында ұзақ уақыт отырса көзі талады, жотасы ауырады. Компьютерден бөлінетін ультра – күлгін сәулесі көзге зиян әсер етеді. Бала ұдайы отырғаннан түрлі ауруларға шалдығады. Таза ауа қажет. Компьютер бөлмесі кейбір жерде қараңғылығын, суық бөлмесі, ауасы тар, терезесі ашылмаған. Осының бәрі біздің денсаулығымызға зиян. Біз өз денсаулығымызды сақтасақ, болашағымыдза жарқын – жақсы болады. Ең бастысы байлық денсаулық демекші денсаулығымызды сақтайық.

«Намыс» тобының мүшесі Еңбек қорғау министрі

Мектептегі жалпы оқушылар денгейлі әртүрлі. Бір бала спорттық ойындарды ұнатады, тағы басқасы қол өнерімен шұғылданады, енді бірі кітап оқығанды жақсы көреді, тіпті ештеңеге қызықпайтын оқушылар да бар, солар қайтпек. Бұл жағдайда компьютерлік ойындардың көмегі тиеді. Мысалға сіздерге мына газет қиындысы»Өмірге құмар бала» атты мақала «Жетісу» газетіне шыққан, мұнда компьютерлік ойындарды сүйіп ойнап, компьютерлік клубта жұмыс атқаратын мүгедек бала туралы жазған. Біз мектебіміздегі компьютерге енгізілген «Косынка», «Черви», «Солитер» және т.б. ойындары оқушы тышқанды толық меңгеріп, онымен еркін жұмыс жасауға, қолын жаттықтырып, жақсы көмектеседі. Әреине мен атыс-шабыс, қан төгіу ойындарына қарсымын. Бірақ бір айтарым біздің мектепте ондай ойындар жоқ, бар болғанда да оқушылардың оны ойнағанға уақыттары жоқ, оның үстіне мұғаліміміз рұқсат етпейді. Ал біз мұғалімімізді әрқашан тыңдап, айтқанын орындап, құрметтейміз. Назар аударып тыңдағандарыңызға рахмет.

«Мұрагер» тобының мүшесі Спорт министері

Сәлем бердім көрерменге. Ал енді компьютерлік ойындарға келсек, олардың қаншалықты зиян екенін айта кетейік. Компьютерге енгізілген ойындар атыс – шабыс тағыда басқа қан төгу, жауыздық тақырыбында болады. Осы ойындарды бала ойнап, оның психологиясына қандай жаман әсер беретін өздеріңде білесіздер. Ұдайы ойнаған баланың миында ойынның мазмұны, әдіс – тәсілдері еніп, жаман қылық, тіпті қылмысқа да баратын болады. Қалалы жерде ақша табу үшін компьютерлік ойындарды жарнамалап, оқушы балаларды өздеріне тарта бастап, жаман қылықтарға бағыттайды. Компьютерлік ойындардан басқа да өзіміздің ұлттық ойындарамыз бар, соны неге ойнамасқа. Асық ойнау, күрес, қол күрес, волейбол, футбол сияқты коп ойындар бар. Біз бөлмеде тығылып компьютерлік ойынды ойнағанша, далада таза ауа жұтып, көпшілікпен көңіл көтеріп, денемізді шынықтырып, сау болғанымызға не жетсін. Құлақ қойып тыңдағандарымызға көп рахмет.

Үй тапсырмасын тексеру.

Екі топ дйден шығарылып келген газеттерін қорғайды.

Буклеттерін қорғайды

Сұрақ – жауап
Екі топ өзара сұрақ алмасады.
Топ жетекшісінің Билік жүйесіне ұсыныстарын оқу.

2. Компьютер алдында киіп отыратын ақ халаттар оқушыларға жететіндей алынсын

4. Компьютердің алдында отырған бала уақытты тиімді пайдаланса

Информатика сабағында техника қауіпсіздік ережесі сақталса
Оқушылар сабақтан қалмай, білмегендерін сұрап білсе
Әр оқушы компьютерде еркін жұмыс жасай алса
Әр пәнге электронды оқулықтар алынса

Жюридің пікір – таласқа деген көз қарасы.

Компьютердің пайдасы мен зияны /пікір талас/ дебет

І. Құрметті ұстаздар, қонақтар мен оқушылар. Бүгін сіздер «Компьютердің пайдасы мен зияны» атты 7 сыныптар арасындағы дебатта бас қосып отырсыздар. Жаңа мыңжылдық – бұл күнтізбедегі жаңа уақыт өткелі емес. Ол - өткенді таразылап, өмірдің мәнін жаңаша түсінуге болашақты барынша жете дұрыс анықтайтын уақыт. Әсіресе, бүгін біз өз күнімізді жарқын болашаққа жұмсауымыз керек. Біріккен Ұлттар ұйымының шешімімен «ХХІ ғасыр – ақпараттандыру ғасыры» деп аталады. Адамзаттың қолы жеткен ең үлкен табыстардың бірі – осы ақпарат. Осы орайда келешек қоғамымыздың мүшелері – жастардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру қоғамның алдында тұрған ең басты міндет.

Компьютер – ақпаратты өңдеу құралы. Бүгінгі дебат тақырыбы да осы арнаға келіп саяды. Компьютер шын мәнінде қазіргі уақытта пайдалы ма, әлде зиян ба осы жайында бүгін біздің әріптестерміз сіздерге ой тастайды.

Таныс болыңыздар бүгін компьютердің пайдасы туралы сіздерге «Намыс» тобы сөз қозғайды. Яғни жақтаушылар құрамында мәдениет министрі Рузбеков Бағдат, Еңбекке ұйымдастыру мәдениеті Кәрім Дулат, Ақпарат министрі Сүлейменова Нұрзада.

Компьютердің зияны туралы, даттаушылар құрамымен таныс болыңыздар Жұманова Назгүл әлеуметті корғаныс министрі, спорт министрі Бектимирова Алуа, денсаулық министрі Ерғалиев Нұрболат.

Бүгінгі ашық пікір – таластың шарттарымен таныстырып өтейік.

екі топтан ойларын айтатындар кездесіп шығады;
регламинт 3-5 минутты сақтау.
ашық дауыс беру (көрермендер, әділ қазылар)

Алғашқы кезек топ мүшелері өздерінің басты мақсаты, ұранымен таныстырса.

ІІ. Әділ қазы, ақ қазыға бір сәлем

Әділдікке бас иеді күллі әлем

Жүйрік озар айтыстыра неше бір

Сарапқа сап, әділдікпен шеше біл

демекші әділ қазы мүшелерімен таныс болыңыздар.

Ибраева Өрік апай

Қасымов Нұрбек ағай
Жүнісова Сәуле апай

Алғашқы сөз кезегін жақтаушы «Намыс» тобының мүшесі Мәдениет министріне берелік. Ақпарат министрі Сүлейменова Нұрзада аным сөз кезегі сізде.

ІІІ. «Мұрагер» тобының мүшесі Әлеуметтік қорғаныс министрі Назгүл ханым сіздің ойыңызды тыңдауға әзірміз.

ІҮ. «Намыс» тобының Мәдениет министрі Рузбеков Дулат жолдас сөз кезегі өзіңізде.

Ү. «Мұрагер» тобының спорт министрі Бектемирова Алуа ханым сіздің ойыңыз.

ҮІ. «Намыс» тобының еңбек ұйымдастыру министрі Кәрім Дулат жолдас сөз кезегі сізде.

Естеріңізге сала кетейін регламинт 3-5 минут.

ҮІІ. «Мұрагер» тобының Денсаулық сақтау министрі Ерғалиев Нұрболат мырза өз ойыңызды білдіріңіз.

ҮІІІ. Бәріміздің айтқан ойларыңыз, тұжырымдарыңыз дәлелді, нақты деп ойлаймын. Компьютердің пайдасы мен зияны туралы көтеген мағлұмат алдық деп ойлаймын. Оның бағасын әділ қазылар бере жатыр. Келесі үй тапсырмасын көңіл бөлейік. Әр топ шығарған газет, буклеттерін қорғауға дайын болар. Ортаға «Мұрагер» тобын шақырамыз.

Келесі кезек «Намыс» тобына беріледі.

ІХ. Осы тақырыпта байланысты өз ойларын сұрақтар арқылы толықтатар деген ниетпен екі топқа сұрақ алмасуға рұқсат беріңіздер.

Х. Бүгінгі ашық пікір – таластан шыққан қорытынды, ұсыныс ретінде әр топ өз ойын ортаға салса яғни, айтайын дегеніміз әділ қазылар мүшелеріне және мектеп әкімшілігіне әр топ өз ұсыныстарын тізбектеп өтсе. Бірінші кезекте «Намыс» тобы. Келесі сөз «Мұрагер» тобына берілсе.

ХІ. Ашық пікір – сайысымыздың қорытынды сәті де келіп жетті. Бүгінгі сайыстағы басты міндет әр топ өз ойларын шебер де, дәлелді етіп жеткізе білуде болатын. Әр топ өз ойын қаншалықты дәлелді де, нақты етіп жеткізгені туралы қорытынды сөз кезегін әділ қазылар мүшелеріне береміз.

ХІІ. Сөз соңында айтарымыз қоғамның қарқынды дамуы, көбіне оның біліммен және мәдениетімен анықталады.Біз жастар ақпараттық мәдениетті, сауатты адам болуға ұмытылуымыз керек. Сондықтан ХХІ ғасырда біз ұстанатын қағида «Білім бүкіл өмір бойыңа» болуы шарт. Көңіл қойып тыңдағандарыңызға мыңда бір рахмет!

freepapers.ru

Ашық сабақ "Компьютердің пайдасы және зияны"

Бекітемін:

Күні: 01.03.17ж

Сыныбы: 10 а,ә

Сабақтың тақырыбы: «Компьютердің пайдасы және зияны»

Сабақтың түрі: Дебат /пікір – талас/

Сабақтың мақсаты:

Ақпарат және ақпараттық технологияға байланысты оқушылардың алған білімдерін нығайту, бір жүйеге келтіріп, тексере отырып, қорытындылау.
Оқушылар өз ойларын тиянақты жете айта біліп, сахнада өздерін сабырлы әрі тәртіпті ұстауды ексеріп, қарастырылатын тыңдай білуге тәрбиелеу
Оқушылардың компьютер туралы толық ой қалыптастыру, оқушылардың тапқырлық, ізденімпаздық қасиеттерін қалыптастыру, шығармашылыққа баулу, пәнге қызығушылығын арттыру.

Сабақтың әдісі: Сұрақ – жауап /ситуация туғызу, шешу жолын айту, нақты дәлелдер келтіру/Сабақтың көрнекілігі: Тақырыпқа сай дидактикалық материалдар / сурет – плакаттар, құрал – заттар /

Құрметті ұстаздар, қонақтар мен оқушылар. Бүгін сіздер «Компьютердің пайдасы мен зияны» атты 10 сыныптар арасындағы дебатта бас қосып отырсыздар. Жаңа мыңжылдық – бұл күнтізбедегі жаңа уақыт өткелі емес. Ол – өткенді таразылап, өмірдің мәнін жаңаша түсінуге болашақты барынша жете дұрыс анықтайтын уақыт. Әсіресе, бүгін біз өз күнімізді жарқын болашаққа жұмсауымыз керек. Біріккен Ұлттар ұйымының шешімімен «ХХІ ғасыр – ақпараттандыру ғасыры» деп аталады. Адамзаттың қолы жеткен ең үлкен табыстардың бірі – осы ақпарат. Осы орайда келешек қоғамымыздың мүшелері – жастардың бойында ақпараттық мәдениетті қалыптастыру қоғамның алдында тұрған ең басты міндет.

Компьютер – ақпаратты өңдеу құралы. Бүгінгі дебат тақырыбы да осы арнаға келіп саяды. Компьютер шын мәнінде қазіргі уақытта пайдалы ма, әлде зиян ба осы жайында бүгін біздің оқушыларымыз сіздерге ой тастайды.

Таныс болыңыздар бүгін компьютердің пайдасы туралы сіздерге «Болашақ» тобы жақтаушылар, «Денсаулық»тобы, даттаушылар,

Бүгінгі ашық пікір – таластың шарттарымен таныстырып өтейік.

1. Әр топ өздерін таныстырады;
2. Пікірталасу (екі топтан ойларын айтатындар кездесіп шығады регламент 3-5 минутты сақтау)
3. Ашық дауыс беру (көрермендер, әділ қазылар)
4. Алғыс айту
5. Қорытынды. Сарапшыларды тыңдаймыз

Алғашқы кезек топ мүшелері өздерінің басты мақсаты, ұранымен таныстырса.ІІ. Әділ қазы, ақ қазыға бір сәлемӘділдікке бас иеді күллі әлемЖүйрік озар айтыстыра неше бірСарапқа сап, әділдікпен шеше білдемекші әділ қазы мүшелерімен таныс болыңыздар.

Сарапшыларымыз:

1. Нұртаева Айнаш апай - тарих пәні мұғалімі2. Алғашбаева Санимай апай –география пәні мұғалімі

Топ жетекшілеріне сөз беріледі:Топтың аты: «Болашақ» «Денсаулық»Топтың ұранТоп мүшелері: 1. Жүргізуші ашық пікір – таластың ойын – шартымен таныстырады.Екі топтан ойларын айтатындар кезектесіп шығады.Регламинт 3 минутты сақтауАшық дауыс беру / көрермендер мен /

2. Сөз кезегі ойыншыларға беріледі. 1. Алғашқы сөз кезегін жақтаушы, яғни «Компьютердің пайдасы» туралы айтушы «Болашақ» тобына береміз.

Армысыздар құрметті көрермендер, менің қарсыластарым! Біз бүгінгі дебатта сіздердің қойған сұрақтарыңызға барынша жауап беруге тырысамыз. Біздің ұсынып отырған позициямыз «Компьютер керек, біздің өмірімізге қажетті құрылғы. Компьютердің пайдасы өте зор». Компьютердің маңызын, оның пайдасы туралы толық мағлұмат алу үшін ең алдымен «компьютер» сөзіне толық мағына беріп алайық. Ақпаратты автоматты түрде өңдеуге арналған ақпараттық және бағдарламалық құралдар кешенін компьютер деп атайды. Ақпараттық процестерді жүзеге асыратын құрал- компьютер. Ал ақпараттық процестер дегеніміз ақпаратты алу, есту, көру, өңдеу, тарту болып табылады. Компьютерді пайдаланудың ең алғашқы себебі, жұмыс өнімділігін арттыру болып табылады. Есеп -қисап жасау, мәліметтерді өңдеу, құжаттарды қағазға басып шығару істеріне пайдалансаңыз, сіз бір сағатта көптеген жұмыс жасай аласыз. Мысалы, машинкада мәтін басатын ең шебер адам минутына 60-80 сөз, 6-8 жол басса, компьютер 120 жол басады, демек, 1 компьютер 200 адамды алмастырады екен. Мысал келтіретін болсақ: әр пәнен жазылатын рефераттардың көрнекі әрі таза, әдемі жазылуын мұғалімдер талап етеді. Қолмен, яғни, жай сиямен және компьютерде терілген жұмыстарды салыстырайықшы. Екеуінің айырмашылығы жер мен көктей. Осы жазылған рефераттың бірнеше көшірмесі керек дейік. Оны ашып принтермен көшірмесін жасаған әлде қайда аз уақыт жұмсалады. «Компьютер – уақыт талабы» біз уақытымызды ұтымды пайдаланамыз. Компьютер бізге зиян деп жатамыз, онымен жұмыс істеп қолдана білсең еш зияндығы жоқ. Қазір жаңа заман біз бәріміз компьютерді толықтай білуміз тиіс. Сақтансаң құдай сақтайда деген мақал бар ол өзіңе байланысты. Әрине барлық нәрсе шегінен асса зиян келтіреді. Ал күнделікті пайдананып отыру зиян емес. Қазақстанда компьютер адам денсаулығына зиянды деген қате ұғым бар, осыны мен ойлаймын, әдейі Қазақтарға таратқан көпдеген теріс ағымдардың бірі ма деп. Компьютерден қашпау керек, бүкіл дүниені жүргізіп жатқан компьютер, біз Қазақтарда осы саланы меңгеруіміз керек, бала кезіннен компьютедір үйрету керек, ақшаң жетпесе де нашар болса да алу керек, бала кезіннен үйренсе нағыз маман болып шығады деп ойлаймын. Бізге компьютер коп болса сонгы 10-15 жылда келді? ал Жапонияда ол бурыннан бар. Солар да жур гой?? Сөзімді қорытындылап келіп жаңа информациялық технология қарқынды даму үстінде- осыған байланысты компьютерде еркін жұмыс істеу, одан информацияны ала білу, оны өңдеу және күнделікті істе пайдалану дамудың қажетті шарты болып табылады.Құлақ салып тыңдағандарыңызға рахмет.

2. «Денсаулық» тобының мүшесін тыңдауға әзірміз:

Сәлем бердім қауымға. Біздің қарсыластарымыз: «Құжатты әдемі таза жазып, компьютерде сақтап қоюға болады» дейді. Мысалы электр тоғы жұмыс кезінде өшіп қалса, біз теріп отырған жұмыстарымызда лезде өшіп, жойылып кетеді. Сонын нәтижесінде жұмысымызды қайта жасауға тура келеді. Ал буған екі есе уақыт кетеді. Мысалы сақталған құжаттың көшірмесін жасау керек дейік? Ал біз ол құжатқа қандай атымен сақтанғанымыз ұмытып қалдық дейік, сонда ол құжатты таба алмаймыз және оны қайтадан теруге тура келеді. Қарап тұрсаңыз бұған да уақыт кетеді. Ал сіздер «Компьютер талабы» компьютерде уақытты үйнемдейді, компьютерді пайдаланудың ең алғашқы себебі, жұмыс өнімділігін арттыру болып табылады дейсідер? Қалай уақытты үнемдейміз?

Компьютерлендірудің алғашқы жылдарында (“компьютер -көрермен синдромы” (CVS-Computer Vision Syndrome) дисплейлердiң қолданушыларында ерекше шаршау байқалған. Оның себептерi бiрнешеу: дисплейдегi сурет бақылау объектілерiнiң үйреншiктi көздерiнен принциптi айырмашылығы бар дискреттi нүктелерден тұрады; оның нақтылы жиiлiгi бар, бұл нүктелер жылтылдап, яғни, жана бастайды да, өшедi; компъютердің түрлi- түстi суреті табиғи түстерге сәйкес келмейдi. Компьютермен жұмыс жасаудың зиянды жақтарына тоқталып көрелік. Компьютерде жұмыс істейтін адамдардың денсаулық жағдайына теріс ықпал ететін негізгі факторлар:• компьютер алдында өте ұзақ уақыт отыру;• монитордың электромагнитті сәулеленуінің әсері;• көзге салмақ түсуі,• шаршау;• білезіктердің буындарына шамадан тыс салмақ түсуі;• мәлімет жоғалтуына орай стресс жағдайы.Адам компьютерде босаң қалыпта отырады, ол денесінің қандай тұрғыда қисайғанына мән бере бермейді. Бұл ағзаға кері әсер етеді; омыртқа, мойын, бастың бұлшық етi, қол және иықтарға артық салмақ түскендіктен балаларда-сколиоз, остехондроз аурулары пайда болады.Көздер мәтiн немесе суреттiң майда дiрiлдеулерiн, перденiң жылтырауын тез тiркейдi. Көз шамадан тыс салмақ әсерінен көру қабілетін жоғалтады. Кiлегейленген түстi сәтсiз таңдап алу, шрифттер, терезелердiң құрастырылымы, перденiң терiс орналастырылуы көзге теріс әсерін тигізеді.Микрожарақаттану – бұл күн сайынғы салмақ түсу нәтижесінде организмнің бiртiндеп тозуы. Организмде көп жиналған микрожарақаттанулар болады. Ол қол немесе аяқтың сынуы сияқты кенеттен пайда болмайды. Сiз ауруды сезінбес бұрын, бiрнеше айлар өтеді. Ауру әртүрлi сезiледі : ішкі ағзаның қыжылдауы, шаншу түрінде сезіледі.Барлық компьютер қолданушылар өз мәлiметiнiң резервтiк көшiрмелерiн сақтап отырады. Кейде компьютерлік вирустардың кесірінен сақталған мәліметтер жойылып та кетеді. Мұндай жағдай көп адамдарға қатты соққы болып тиеді. Қатты соққының әсерінен адамдар инфаркт алып қалатын жағдай да болады.Шаң және компьютердегi кiр уақыт өте келе бiраз шоғырланады және де олар күрделi болады. Кiр болған жерде бактерия, шаң, микроб, шаң-тозаң кенелерi болады . Бұның барлығы әртүрлi ауруларды қоздырады.

Калифорниялық бір ер кісі Online (қосулы тұрған)-қызметтер үшін өзінің бар тапқан ақшасын құрбан еткен. Онысымен қоймай өзі отырған қара шаңырақты да осы компьютердің жолында рәсуә етіпті. Үй-жайсыз қалып, күнкөріс қамын жасамақ болып, ұрлық жасап жатқан жерінде ұсталып қалады. Сол кездегі әлгі бәтшәғардың айтқаны: ”Мен үшін компьютерде отыру үйімнің болғанынан да артығырақ. Мен компьютер арқылы көп достар таптым. ”

Жоғарыда аталып өткен оқиға компютерге тәуелділік ауруына бір ғана мысал. Ондайлар уақыт өткен сайын жауыннан кейінгі саңырау құлақтарша қаптап келеді. Құлақ салып тыңдағандарыңызға рахмет.

3. «Болашақ» тобы сөз кезегі өзіңізде.

Құрметті көрермендер, бұл сұраққа мен жауап берейін. Компьютер жұмыс жасап отырғанда кенеттен электр тоғы сөнді дейік, бұл жағдайда сіздер біреулеріңнің керек компьютерге UPS / Источник безперебойного питания / құрылғысы қосылып туру керек. Сол арқылы тоқ сөнген кезде осы құрылғы бойына 20-30 минут аралығына дейін тоқ сақтап тұрады. Ол компьютерге беріліп, сіз жұмысыңызды сақтап, тіпті принтермен бірнеше көшірмесін жасап үлгересіз. Ал егер ол құрылғы қосылып тұрмаса, тіпті жоқ болған кезде Файл – Сохранить немесе Құрал – сайманда тақтасындағы сақтау батырмасын әр 5 минут сайын басып отыру қажет. Ал енді жоғалған құжатқа келмек болсақ, компьютерде Іске қосу – Табу – Файлдар және бумалар осы тізбектен кейін құжаттың атымен, жазылу күнімен табуға болады. Сол кезде компьютер сізге іздеген құжатыңызды тауып береді. Компьютерде жұмыс істейтін адамдардың денсаулық жағдайына теріс ықпал ететін негізгі факторлар атап өттіңіз, спикер мырза! Ал мен сіздерге компьютермен жұмыс жасауға отырмас бұрын мына кеңестерді басшылыққа алып жүруді ұсынамын.Компьютерде жұмыс істеу үшiн 14 кеңес.1. Өзiңізге қолайлы жұмыс орнын жасаңыз.2. Егер сiз компьютерде 2 сағаттан артық отыратын болсаңыз, ноутбукке арналған арнайы тығыршықты қолданыңыз.3. Монитор мен сiздiң көздерiңiздiң арасындағы қашықтық 50 см-ден кем болмауы керек.4. Жоғарғы бөлiгi сiздiң көзiңiздің деңгейінде орналасатындай биiктiк бойынша монитор күйiн келтiрiңiз.5. Сiзге терезе немесе жарық сәулелері кедергі жасамайтындай етiп монитор күйiн келтiрiңiз.6. Егер бұл жарықтың дұрыс түсуіне мүмкiндiк бермесе, мониторды 10-20 градусқа артқа қисайтыңыз.7. Биiктiгі бойынша пернетақта сiздiң шынтақтарыңыздың деңгейінде болуы керек.8. 10 градусқа пернетақтаны артқа қисайтыңыз. Сонда сiздiң қолдарыңыз жинақы болады.9. Реттелетiн кресло немесе орындықты қолданыңыз.10. Өз көздерiңе демалыс беру үшін,түкпiрдегі объектілерге көзқарасты мезгіл-мезгіл шоғырландыра берiңiз.11. Әлсiн-әлсiн креслодан тұрыңыз және арқаның бұлшық етiн асықпай тартыңыз.12. Монитор тiкелей сiздің алдыңызда болуы керек. Бұл бастың тұрақты бұрылыстарына мүмкiндiк бередi.13. Сіздің жұмыс орныңыз көңілді, жақсы болса, деңеңіз бір қалыпты болып, шаршамайсыз. Сондықтан мониторды , пернетақтаны, креслоны мерзімінде түзетіңіз.14. Сiз компьютерде өткiзетiн уақытты азайтуға тырысыңыз.

4. «Денсаулық» тобының сіздің ойыңыз.

Армысыздар аса қадірлі көрермен. Компьютердің денсаулыққа қаншалықты зиян екенін білесіздер ме? Оқушы компьютердің алдында ұзақ уақыт отырса көзі талады, жотасы ауырады. Компьютерден бөлінетін ультра – күлгін сәулесі көзге зиян әсер етеді. Бала ұдайы отырғаннан түрлі ауруларға шалдығады. Таза ауа қажет. Сонымен қатар адамдардың компьютерді қандай мақсатта пайдаланатынын анықтау мақсатымен интернет клубқа барып, бақылау жасадым. Бақылау барысында қаламыздағы интернет клубтардың көптігіне қарамастан, келушілердің санының күніне 200 адамнан асатындығы туралы мағлұмат алдым. Есенберлин көшесінде орналасқан интернет – клубтың меғгерушісі Зарина Тұрлыбекқызымен сұхбаттаса отырып, төмендегідей көрсеткіштерді анықтадым:Клубқа күніне 200 адамға жуық келеді.Оның көпшілігі 10-16 жас аралығындағы балаларКөпшілігі 3 сағат шамасында үзіліс жасамай ұзақ отырады.Ең кіші келушілердің жас шамасы 5- 6 жаса арлығында.Олар сабақтан кейін бірден осында келеді және түрлі компьютерлікойындар ойнайды. Интернет клубқа келулерінің басты себебі, үйде компьютерде көп отыруға ата –аналары рұқсат бермегендіктен екен. • Ересек адамдар көбіне жұмыс ретімен келеді.Егер біз әрбір екінші адамның үйінде компьютер барын ескеретін болсақ, ол балалардың болашағы қалай болады деп еріксіз ойланасыз.Қорыта келе айтар болсақ, компьютер ,әрине, адам өмірінде өте пайдалы, қажетті құрал. Қазіргі таңда компьютерсіз қоғамды елестетіп көру де мүмкін емес. Дегенмен, компьютердің пайдасына қоса зияны да бар.1. Дене сымбаты бұзылады, соның салдарынан скалиоз ауруы қалыптасады;2. Көздің көру,құлақтың есту қабілеттері төмендейді;3. Саусақ ұштарына пернетақтадан электрленген сәулелер әсер етіп, қолдың буындары ауыра бастайды.4. Компьютер алдында ұзақ отырудан бел омыртқаға көп күш түседі де, омыртқа дискілері қалыптасқан үлгіден өзгеріске ұшырайды.5. Жүйке жүйесінің бұзылуына да әсер етеді.

Компьютер бөлмесі кейбір жерде қараңғылығын, суық бөлмесі, ауасы тар, терезесі ашылмаған. Осының бәрі біздің денсаулығымызға зиян. Біз өз денсаулығымызды сақтасақ, болашағымыдза жарқын – жақсы болады. Ең бастысы байлық денсаулық демекші денсаулығымызды сақтайық.

5. «Болашақ» тобының мүшесі сөз кезегі сізде.

Мектептегі жалпы оқушылар денгейлі әртүрлі. Бір бала спорттық ойындарды ұнатады, тағы басқасы қол өнерімен шұғылданады, енді бірі кітап оқығанды жақсы көреді, тіпті ештеңеге қызықпайтын оқушылар да бар, солар қайтпек. Бұл жағдайда компьютерлік ойындардың көмегі тиеді. Мысалға сіздерге мына газет қиындысы «Өмірге құмар бала» атты мақала «Жетісу» газетіне шыққан, мұнда компьютерлік ойындарды сүйіп ойнап, компьютерлік клубта жұмыс атқаратын мүгедек бала туралы жазған. Біз мектебіміздегі компьютерге енгізілген «Косынка», «Черви», «Солитер» және т.б. ойындары оқушы тышқанды толық меңгеріп, онымен еркін жұмыс жасауға, қолын жаттықтырып, жақсы көмектеседі. Әрене мен атыс-шабыс, қан төгіу ойындарына қарсымын. Бірақ бір айтарым біздің мектепте ондай ойындар жоқ, бар болғанда да оқушылардың оны ойнағанға уақыттары жоқ, оның үстіне мұғаліміміз рұқсат етпейді. Ал біз мұғалімімізді әрқашан тыңдап, айтқанын орындап, құрметтейміз. Көптеген компьютерлік ойындар балалардың логикасы мен кеңістіктік ойлау қабілетін арттырады. Компьютерлік ойындар тек қана атыс-шабыстан тұрмайды, олардың бас қатырарлықтай шым-шытырық тапсырмаларға, логикалық шешімдерге негізделген, анағұрлым интеллектуалдық түрлері де жетіп-артылады

Назар аударып тыңдағандарыңызға рахмет.

6. «Денсаулық» тобы сөз кезегі өзіңізде Естеріңізге сала кетейін регламинт 3-5 минут.

Сәлем бердім көрерменге. Ал енді компьютерлік ойындарға келсек, олардың қаншалықты зиян екенін айта кетейік. Компьютерге енгізілген ойындар атыс – шабыс тағыда басқа қан төгу, жауыздық тақырыбында болады. Осы ойындарды бала ойнап, оның психологиясына қандай жаман әсер беретін өздеріңде білесіздер. Ұдайы ойнаған баланың миында ойынның мазмұны, әдіс – тәсілдері еніп, жаман қылық, тіпті қылмысқа да баратын болады. Қалалы жерде ақша табу үшін компьютерлік ойындарды жарнамалап, оқушы балаларды өздеріне тарта бастап, жаман қылықтарға бағыттайды. Компьютерлік ойындардан басқа да өзіміздің ұлттық ойындарамыз бар, соны неге ойнамасқа. Асық ойнау, күрес, қол күрес, волейбол, футбол сияқты коп ойындар бар. Біз бөлмеде тығылып компьютерлік ойынды ойнағанша, далада таза ауа жұтып, көпшілікпен көңіл көтеріп, денемізді шынықтырып, сау болғанымызға не жетсін.

Менің ойымша, компьютерлік ойындардың жасөспірім балаларға кері әсері көп. Мұны батыстың, Жапонияның ғалымдары әлдеқашан дәлелдеген де. Біріншіден, мұның денсаулыққа зияны үлкен. Яғни физикалық тұрғыдан алып қарағанда, көздің майын жейді, радиациясы бар деген сияқты. Мұның сыртында, сана-сезімі жаңа қалыптасып келе жатқан балалардың ойлау жүйесіне, қабілетіне тигізетін зияны зор. Себебі олардың көпшілігі, тіпті 99 пайызы – біреуді біреудің өлтіруіне, қысым жасауына, қатыгездікке, басқа да толып жатқан өрескел қылықтарға үйрететін ойындар. Сонымен қатар «неге балалар компьютерлік ойындарға құмар, неге сонымен әуестенеді?» дегенге келгенде, олардың бос уақыты мәселесі пайда болады. Сөйтіп, бос уақытын қайда жіберерін білмеген балалар, компьютерлік клубтарды маңайлайды, үйдегі компьютерді айналдырады. Себебі, басқа балама жоқ. Бұл – балалардың кінәсі емес, бұл ересектердің, қоғамның, мемлекеттің кінәсі, тасада қалып қойған үлкен проблема. Өйткені бұл – келешек ұрпағымызға қатысты мәселе. Құлақ қойып тыңдағандарымызға көп рахмет.

1. 1. Бәріміздің айтқан ойларыңыз, тұжырымдарыңыз дәлелді, нақты деп ойлаймын. Компьютердің пайдасы мен зияны туралы көптеген мағлұмат алдық деп ойлаймын. Оның бағасын әділ қазылар бере жатыр. Келесі үй тапсырмасын көңіл бөлейік. Әр топ шығарған газет, дайындаған презентацияларын қорғауға дайын болар. Ортаға «Болашақ» тобын спикерлерін шақырамыз.
2. 2. Келесі кезек «Денсаулық» тобына беріледі.

Осы тақырыпта байланысты сарапшыларымыз сұрақ қойса:

1.Интернет желісіне жиі жүгінесіндерме?

2.WWW нені білдіреді?

5. Топ жетекшісінің Билік жүйесіне ұсыныстарын оқу.

Бүгінгі ашық пікір – таластан шыққан қорытынды, ұсыныс ретінде әр топ өз ойын ортаға салса яғни, айтайын дегеніміз әділ қазылар мүшелеріне және мектеп әкімшілігіне әр топ өз ұсыныстарын тізбектеп өтсе. Бірінші кезекте «Болашақ» тобы. Келесі сөз «Энергия» тобына берілсе.

І топ ұсыныстары 1. Компьютер сабағы аптасына екі рет болса2 Оқушылар сабақтан қалмай, білмегендерін сұрап білсе

3. Оқушылар Интернетті еркін пайдаланса.

ІІ топ ұсыныстары:

1. Информатика сабағында техника қауіпсіздік ережесі сақталса2. Әр оқушы компьютерде еркін жұмыс жасай алса3. Әр пәнге электронды оқулықтар алынса

ІІІ Қорытынды.

Ашық пікір – сайысымыздың қорытынды сәті де келіп жетті. Бүгінгі сайыстағы басты міндет әр топ өз ойларын шебер де, дәлелді етіп жеткізе білуде болатын. Әр топ өз ойын қаншалықты дәлелді де, нақты етіп жеткізгені туралы қорытынды сөз кезегін әділ қазылар мүшелеріне береміз.

1. Әділқазылардың пікірі – таласқа деген көз қарасы.

Сөз соңында айтарымыз қоғамның қарқынды дамуы көбіне оның біліммен және мәдениетімен анықталады. Біз жастар ақпараттық мәдениетті сауатты адам болуға ұмытылуымыз керек. Сондықтан ХХІ ғасырда біз ұстанатын қағида «Білім бүкіл өмір бойыңа» болуы шарт. Көңіл қойып тыңдағандарыңызға мыңда бір рахмет!

infourok.ru

Компьютердің оқушы өміріне пайдасы мен зияны

Кіріспе

Зерттеудің өзектілігі: Компьютерлер біздің өміріміздің бір бөлігіне айналды.

Ол біздің өміріміздің барлық салаларына кірді және өмірімізді бұл ақылды машинасыз көру мүмкін емес.

Біз, балалар үшін компьютер, теледидар ток көзіндей қарапайым зат ретінде көрінеді. Қазіргі заманның балаларына компьютер үйреншікті қолданатын зат секілді.

Көптеген тұтынушылар компьютердің бірсыпыра өте пайдалы мүмкіндіктері бар екендігіне көздерін жеткізді.Ол мәтін теру, әр түрлі есептер шығару, көлемді мәліметтер сақтаумен қатар көңіл көтеру мақсатында да қолданыла береді.Қажетті құрылғылармен және соларға сәйкес программалармен жабдықталған компьютер музыкалық орталыққа айналып, сүйікті саздарыңызды тыңдай отырып дем алуыңызды қамтамасыз ете алады.

Егер қызықты кино көргіңіз келсе де, компьютер негізінде шағын кинотеатр жасап алуға болады. Оны фильмдер, клиптер,тіпті өзіңіз түсіріп цифрлы күйге түрлендірген бейне жазбаларды да көру мақсатында пайдалана аласыз.

Компьютердің алдында отырғанда үнемі ересек адамдардан еститініміз: «Компьютердің алдында көп отырма!», «Тіке отыр!», «Бұл ойындарды саған ойнауға болмайды!». Менде мынандай сұрақ туындайды «Ал неге болмайды, маған қызықты ғой!!!» Бұл сұраққа алған жауабым: «Компьютер адам ағзасына кері әсерін тигізеді, барлық ойындар пайдалы емес.». Ең қорқыныштысы -компьютерлік ойындарға тәуелді болу.

Сонымен, компьютер дегеніміз не? Оқушыға компьютер не үшін қажет? Компьютер менің сыныптастарымның арасында қаншалықты танымал? Оқушылардың компьютерлік ойындарға әуестігі туралы ата –ананың ойы?Компьютер оқуға қалай әсер етеді? Оқушыға компьютердің әсері қандай?

Компьютер бізге жау болмау үшін — зерттеу жүргізуді шештік.

Зерттеу болжамы:

Компьютердің оқушыға пайдасы мен зиянын салыстыру.

Зерттеудің маңыздылығы:

Қазіргі таңда компьютер алдынан шықпайтын «компьютер соқтылар», көзі нашар көретін оқушылар, ата – аналарына бағынбайтын оқушылар кездеседі. Сонлықтан да оқушыға компьютердің тигізетін пайдасы мен зиянын зерттеу маңызға ие болып отыр.

Зерттеудің мақсаты:

Компьютер оқушы өміріне қаншалықты керекті құрал болсада, соншалықты зиян екендігін ашып айту.

Зерттеудің міндеттері:

1. Тақырып бойынша мәліметтер жинап, оларды бір жүйеге келтіру;

2. Компьютердің шығу тарихын зерттеу;

3.Компьютердің зиянды әрекеттерінен қорғайтын тиімді әдістерін табу.

Зерттеу жұмысының теориялық, әдістемелік, практикалық базасы:

Компьютердің оқушы өміріне пайдасы мен зиянын қарастыру алдында кітапханадағы мәліметтер бойынша іздену жұмыстары жүрді. Әртүрлі ақпарат көздерінен газеттерден, журналдардан, энциклопедиялардан мәліммер қарастырылды.

Оқушыға компьютер не үшін қажет?

«Компьютер»-латын сөзінен аударғанда «санау, шығару» дегенді білдіреді.Ол механикалық есептеуіш машиналармен салыстырғанда мың есе шапшаң жылдамдықпен санайды. Бірақ, бұл есептеуіш электрондық машиналар қандай үлкен болады? Олар орналасқан бөлмелер,үлкен залдар айналасы ақ жәшіктермен қоршалған. Бірнеше оң мыңдаған электронды шамдар өте көп цифрларды өңдеді. Шамдар орнына транзисторлар келді, компьютер бөлмемен бірдей болды.Қазіргі компьютерлердің элементтік базасы микросхемалармен ауысып, үстелдің үстіне немесе шалбар қалтасына сыйып кетеді. Алғашқы дербес компьютерлер АҚШ-та 1976 жылы пайда болды.

ХХ ғасырдың соңғы он жылдықта кішігірім компьютерлер өзінің дамуында үлкен жол істеп келді. Ақпаратты жөндеп және тез жұмыс істей бастады. Үлкен есептеуші жүйелердің дамуы супер компьютерлердің жасалуына әкелді. Олардың өндіргіштігі жоғары, мысалы, ірі жер сілкіністерін моделін есептеуге қабілетті. Заман ағымына қарай бүгінде екі адамның бірінде ұялы телефон, ноутбук немесе планшет, үйде компьютер бары белгілі. Рас, оның ішінде не керектің бәрі бар. Мәселен: сағат, күнтізбе, есептеуіш, сурет пен видеоға түсіру, есте сақтау, қалаған өлеңді жазып алу, тыңдау және басқасы. Шынымен қазір осы бір кішкентай заттың көмегінсіз ешнәрсе шеше алмайсыз. Ең кішісі, керек адамыңызды да қаланы шарламай-ақ, осының көмегімен тауып аласыз.Әрине, мұны шығарған адамдар оны әу баста ел игілігі, байланыстың тиімділігі үшін ойлап тапқан ғой. Ал қазіргі кезде жасыратыны жоқ, осынау алақанға сиып кететін нәрселерді есін білмейтін жас балаларға ойыншыққа беріп қояды. Ал оның іші-сыртында бала саулығына зиян келтіретін заттар да баршылық қой. Меніңше, мұны барша ата-ана ойлауы керек.

Көптің пікіріне сүйенсек, осы аталған құралдар неге екенін білмедік, көптеген бала-шаға оны ойын, уақыт өткізу құралына айналдырып алған. Осылайша олардың бар уақыты осы компьютермен өтеді. Шыны керек, тәулігіне 24 сағат болса, олар соның 12-13 сағатын осы компьютермен өткізеді. Мектеп оқушыларының біразы дерлік оны күндіз-түні пайдаланады: музыка тыңдайды, клип көреді, кейде сондағы әуенге елітіп, ұйқылы-ояу, маужырап отырады.

Қазіргі заманда компьютерлер көп жанұяларда бар. Оны қалай қолданады? Заманауи сән секілді қажет пе? Ол жұмысқа қажеттілік етеді ме? Осы сұраққа жауап беру үшін біз информатика пәнінің мұғалімі көмегімен, 5-7-сынып оқушылары арасында сауалнама өткіздік. Сауалнамаға 27 оқушы қатысты. Сауалнама сұрақ- жауап түрінде өткізілді. Осындай нәтиже болды.

Сыныбы

Сұрақ қойылған оқушылар саны

Жеке компьютер

лері бар

Білім алуға қолданады

Ойын үшін қолданады

оқушы

5 сынып

77%

44%

55%

6 сынып

81%

54%

45%

7 сынып

57%

42%

57%

барлығы

74%

40%

59%

Құралған кесте бойынша 27 оқушылардан сұралды. 20 оқушыда жеке компьютер бар, 11 оқушы білім үшін қолданады, ал қалғандары ойын үшін қажет екен немесе әр түрлі фильмдер және достарымен әңгімелесу үшін қолданады.Компьютер жоқ оқушылар барлық уақыттарын достарына, туысқандарына барып компьютер алдында отырады. Зерттеу нәтижесі бойынша көбіне оқушылар компьютерді ойын үшін қолданады. Ал компьютерлік ойындардың пайдасы мен қоса зиянды да жақтары болады.

Компьютерлік ойындардың пайдасына тоқталатын болсам:

бос уақытты көңілді өткізу;
шапшаң әрекет ету;
логикалық ойын, есте сақтау қабілетін дамытады;
жайсыз жағдайдан қалай шығуды үйретеді;
әртүрлі программада жұмыс істеуге үйретеді.

Компьютерлік ойындардың зиянына тоқталатын болсам:

қатыгез ойындар, ашулану, ренжісуге апарады;
тәуелді болып кетеді;
оқуы төмендейді;
көз көруі нашарлайды;
буын мен омыртқа аурына ұшырайды.

Сондықтан біздер оқушылар алдымен компьютерлік ойындарды таңдау алдында үлкендермен ақылдасуымыз қажет.

2. Компьютер менің сыныптастарым арасында қаншалықты танымал?

Біз сыныпта барлығы 11 оқушымыз. Олар барлығы компьютермен жұмыстануды біледі.

Менің сыныптастарым өздерінің уақытын компьютерге қаншалықты жұмсайды? Адамға компьютердің әсерін оқушылар қалай түсінеді? Біздің сыныптың оқушыларына осы сұраққа байланысты зерттеу жұмыстарын өткіздік, содан соң осындай шешімге келдік.

11-тен 1 сыныптастарым бір жұмада 1 рет ойнайды.

11-тен 2 сыныптастарым анда-санда ойнайды.

11-тен 3 сыныптастарым кем дегенде 1 сағат ойнайды.

11-тен 5 сыныптастарым 2 сағаттан астам ойнайды.

11-тен 9 сыныптастарым жеке компьютерлері бар, қалғандары достарына және туыстарына барады.

Компьютерде қанша сағат отырасыз? деген сұрағыма сыныптастарым төмедегідей жауап қайтарды.

11-тен 4 сыныптастарым компьютерлік ойындардан кейін рахаттанады, 3-і шаршайды, 2-нің көзі аурады, 1-і ойыннан кейін ашуланшақ болады.

Ал компьютерлік ойындарға келетін болсақ, ер балалардың көбі атыс және жарыс ойындар ойнайды, қыз балалар үйрету ойындарына жақынырақ. Сыныпта Quest — логиқалық ойындарды 6 пайыз оқушы қолданады. Sport- жарыстар және спорттық ойындармен 33 пайыз оқушылар ойнайды. 3D-skooter — атыс ойындарға 35 пайызы әуестенеді.Үйрету — саяхат, ізденуге ынталандыратын ойындарды 26 пайызы қолданады.

Бұдан шығатын нәтиже балалардың көбі атыс және спорт ойындарына жақын екендігі. Мұндай оқушылар ашуланшақ, қатігез болып келеді.

3. Компьютерлік ойындарға әуестігі туралы ата-ананың ойы ?

Баланыз компьютерлік ойындарды ойнауға қарсы емессіз бе?, Ойын ойнаған кезде ойынға көңіл бөлесізбе т.с.с.

Сыныптастарымның ата – аналарына сауалнама жүргізген кезде осы сұрақты қойдық. Шыққан нәтиже:

Бұл мониторингітен көріп тұрғандай ата – аналардың көбі ойынға қарыс емес, бірақ кейбір ата – аналар баласының қандай ойын ойнап жатқанын қадағаласа, кейбірі қадағаламайтындығы анықталып отыр. Компьютердің алдында көп отырмауды сіз білгеніңізбен балаңыз білмейді. Не істеу керек?

Балаларға компьютердің зияны болмас үшін белгіленген уақыт бойынша баланы компьютер пайдалану керек. Кейбір балалардың көздері нашар көретін болады. Ондайларды компьютердің алдында басқаларға қарағанда аз уақыт ғана қалдыру керек. Сондай – ақ баланың арқасы орындықтың сүйенгішіне тақалып тұруы керек. Қисық отырған баланың мойын омыртқасына күш түсіп, соның салдарынан көз бұлшық еттеріне баратын қан тамырларының жұмысы қиындап қалады. Қазіргі кезде әрбір оқушының үйінде үстел үсті компьютертерлерімен қоса алып жүретін компьютерлер (ноутбуктер) бар. Сондықтан олар алып жүретін компьютерлерін алдырана алып отыр, бір көзімен сабақ оқыса, екінші көзімен компьютерге қарап отырады. Бұл суретке қарап отырсақ, оқушы компьютерде дұрыс отыру ережесін сақтамағандығын көріп отырмыз. Оқушы компьютерге үніліп, мониторға тым жақын қарап отыр. Ал бұл болса, денсаулыққа өте зиянды.

Сондықтар әрбір ата – ана балаларына қазірден бастап көңіл бөлуі керек. Балалары компьютер алдында қалай отыратындығын, қандай ойындар ойнайтындығын, қандай бағдарламалармен жұмыс жасайтындығын білген дұрыс. Сондықтан баланыз өскенде қатыгез, тіл алмайтын бала болмау үшін қазірден бастап ойындарын қадағалап, ойын ойнауға шектеу қою керек деп ойлаймын.

Компьютер оқуға қалай әсері етеді?

Компьютермен жұмыс істеу балаларға әр түрлі әсер етеді: егер де оқушылар компьютерді оқуға қажетті ақпараттармен, бағдарламалармен жұмыс істесе, сонымен қатар оқушылар ойнайтын ойындар логикалық ойын дамытатын, зейін, спортқа қызығушылығын арттыратын- дойбы, футбол ойынындағы жаңа әдіс-тәсілдерді үйрететін ойын болса, онда бұл ойындар оқушылардың логикалық ойлау жүйесін жақсы жетілдіреді. Олар есептің жаңа шығарылуы жолын бірден табады, есептеу техникаларын жақсы меңгереді.

Ал «жарыс», «атыс» ойындарын ойнайтын оқушылар жүйкелері жұқарған, компьютер ойнағаннан кейін көздері ауырады, оқу үлгерімі нашарлайды. Олар мұқиятсыз, ашуланшақ, есептеу кезінде көп қателер жібереді, жай оқиды, кейде сабаққа дайындықсыз келеді немесе үй жұмысын дұрыс орындамайды.

5. Адамдарға компьютердің әсері қаңдай?

Компьютер қолданатын адамдардың денсаулығына мынадай шағымдар бар:

көздің тартуы;
бас ауруы;
жүйкенің жұқаруы;
ұйқының нашарлауы;
шаштың түсуі;
терінің қызаруы;
аллергиялық іш ауруы;

Бұның бәрі көптеген ересектер үшін-жаңа құбылыс. Компьютермен жұмыс істеген кезінде адамның көзіне белсенді жүктемелеу, ол экрандағы суреттерді көреді, мәтінді оқиды, дәлме-дәл мағұлматтарды, символдарды, графиканы, маңызды шешімдер қабылдайды,оның жұмысына байланысты мәселелерді компьютердің алдында отырған адамның жұмыс күнінің ішінде 15-20 рет өзгертілу керек.

Экранның жылт-жылт етуі, түстердін үйлесімі көз және ми үшін үлкен қиындық туғызады.

Бұл әрекеттер адамдарға төмендегідей әсер етеді:

- көздің бұлдырауына әкеледі;

көздін ашуы;

көз және маңдай айналасын ауру;

көздің қызаруы.

Бұндай ауытқушылықтар компьютерді жақсы көретін адамдарда кездеседі,компьютердің алдында отырған уақытқа байланысты.Әсіресе кішкентай балдардың көздері аурады,өйткені олардың көздерінің бұлшық еттері дұрыс қалыптаспаған.Теледидардың алдында көп отыру, кітапты көп оқу — жас көздерге көп ықпал тигізеді .

Компьютермен жұмыс істеген кезде көзге кері әсер ететін себептер:

— Монитордың анық еместігі.

— Түстердің дұрыс күйге келтірілуі.

— Суреттердің жылт-жылт етуі.

— Экрандағы жыпылықтаудың болуы.

Сондықтан мониторды дұрыс қалыптастыру керек.

Компьютермен жұмыс кезінде, тышқан мен пернетақта арқылы жұмыстанамыз.Бұл бізді алуан түрлі қозғалыс жасауға мәжбүрлейді.

Оқушыны былай қойғанда, ес жиған кейбір үлкендер де монитордың ішіне кіріп кетердей телміріп отырады. Екі көзі монитор экранында, бір қолы пернатақтада, бір қолы тышқанда болып, қызыққа батып отырған адам денесін тік ұстау туралы, көзін экраннан алшақ ұстау туралы ұмытып кетеді. Ал оқушылар солай етеді. Қолы қолын тапжылтпай алдындағы пернатақта мен тышқанға «жапсырып» отыратын бала денесінің бүкірейіп, иықтарының қисайып қалатындығын ойламайды ғой. Ал ондай ұқыпсыздықтың соңы мынадай дене ақауларына ұласады:

Компьютерден адам ағзасына зиянды сәулелер таралып, сәулелену ауруына тап болады. Олар сәулелер көзге көрінбейді, қолға ұсталмайды. Экраны сұйық, кристалды болып келетін мониторлардан бөлінетін сәулелер аз болғанымен, электр тогымен жұмыс жасайтындығы себебінен одан электромагниттік сәулелер бөлінеді. Бірақ одан қатты қорқудың қажеті жоқ. Себебі үйде тұратын тоназытқышпен үй ауасын тазартатын шаңсорғыш құралдар да электромагинитттік сәуле бөліп шығарады.

Егер сіздің үйініздегі компьютер ескі үлгідегі, дөңес экранды болса, ондай мониторға балаларды жолатпай - ақ қойғаныңыз жөн. Ондай экранды мониторлардан зиянды сәулелер көп бөлінеді.

Компьютердің алдында жұмыс істеген кезде әр түрлі дыбыстармен, ультрадыбыстардың адам ағзасына әсері жайлы әлі зерттелініп біткен жоқ.Қазіргі уақытта ультрадыбыстың есте сақтау қабілетіне, оқуға кері әсері бар екені белгілі.Шу құлаққа , миға әсер етеді.Артериялық қысымға, гипертониялық ауру бала кезінен пайда болады. Интернет байланыстарынан оқушылардың психикасы бұзылып, неврастения ауруына шалдығады. Отыру ережесін сақтамау, омырқа бұзылады, сколиоз аурына ұшырайды. Ультракүлгін сәуле, көз шашқа әсер етеді, дерматит аурына шалдығады. Ойынқұмарлық, иммунитет төмендейді, оқушы күйзеліске ұшырайды.

Компьютер біздің өмірімізде қарапайым зат. Компьютермен жұмыс істей алмайтын адамдарға таңырқай қарайды. Компьютердің зияны мен пайдасы туралы келіспеушілік көп болады. Ғалымдар компьютердің әсері туралы көптеген зерттеу жүргізуде, балалар ата-аналарымен қарсыласады, ата-аналар мұғалімдермен, т.б. Жауап әлі де жоқ!

Психологтардың келесі берілген дәлелдемелері бізге дұрыс жауап беруге көмектеседі. Жағымдысы.

Компьютерлік ойындар балаларды дамытады:

— Көңіл аударуды жылдамдатады;

— саусақтардың қозғалу шапшаңдығы;

— объектіні визуалды қабылдау;

— назар және есте сақтау қабілеті ;

— логикалық ойлау;

— көздің шапшаң қабылдауы.

Компьютерлік ойындар балаларға үйретеді:

— қорыту және сараптау;

— аналитикалық ойлау;

— өз мақсатына жету;

— интелектуалдық қабілеттерін дамыту.

Ертегі кейіпкерлері балаға жарды жөңдеу, пазлдарды дұрыс жинау немесе сандарды ретімен орналастыру, қазынаға жету үшін бала өзіне керектігін сезінеді. Егер тапсырманың соңында балаға «Жарайсың!», «Сен керемет орындадың!» деп айтса, бұл балада қуаныш оятады.

Компьютерлік ойындары ішінде көп қызықтысы, ақылдысы, түгелімен балалардың дамуына және өз білімдерін жетілдіруге көмектеседі.Ал түсінікті, қарапайым, қолдануға оңай, нағыз әртістермен дыбысталған ойындар тамаша мереке секілді. Оқытуға арналған компьютерлік ойындар туралы айтып отырмыз.

Ал онда не жағымсызы бар?

Егер де тәртіпті сақтамаса компьютер достан қас жауға айналады. Жақсысының бәрі шектен шықпау керек. Жақсы керемет ойындардың балаларға пайдасы болса да, керісінше зиянды ойындарда болуы мүмкін.

Компьютердің алдында көп отыра берсе, көздің көруі нашарлап және психологиялық тұрғыда бала виртуалды әлемге тәуелді болады. Тәртіпті сақтайтын жанұяларда ондай мәселе туындамайды.

Қорытынды

Келген ғасыр — ақпараттық технологиялар заманы. Біздерді, балаларды компьютерден аластату қолдан келмейді. Ғалымдардың айтуынша, компьютермен жұмыс істеген баланың қабілеті дамиды, шапшаң шешім қабылдауға және экранда керек емес нәрселер шығып жатқанда, компьютер өшіп қалғанда сасқалақтамай, абдырамай қиын есептерді шығарады, қиындықтан оңай шығады.

Баланың денсаулығын компьютерлік зияндардан қорғауға болады, егер де оны қадағалап отырса,үлкендердің істейтін қателіктерін қайталамау керек.

Біздің зерттеулердің нәтижелері көрсетеді: компьютердің зиянымен қоса пайдасы бар. Соңғы кезде біз әрдайым компьютердің адам ағзасына тигізетін зиянды әсері туралы естиміз.

Соңғы зерттеулер көрсетеді: тек компьютерден ағзаға зиянды ықпал ететіні, адамның қате орналасуы, демалуы мен жұмысындағы ережелерді сақтамауы. Компьютер мүмкіндіктері әлдеқайда көп. Компьютерлік программалармен мен жұмыс істеу өте қызықты.

Компьютер программасының негізгі құралдарымен, әртүрлі әрекеттермен таныстым.

Артықшылығы:

— графикалық көріністермен жұмыс кезіндегі жоғарғы сапа;

— жұмыс кезіндегі ыңғайлылық пен жайлылық;

— көріністермен жұмыс кезіндегі жоғарғы функционалдық мүмкіншіліктер ойлаған операцияны жасауға көмектеседі.

Жоғарыда айта кеткендей, әртүрлі әрекеттер көмегімен кез-келген құжаттар жасауға болады. Компьютермен жұмыс істеу пайдалы, біздің ақпарат іздеу жұмысына зор көмегі бар деген шешімге келдім. Бірақ ол қатаң ережелерді сақтауын талап етеді және санитарлық-гигиеналық ережелерді сақтау керек. Баланың ағзасына әсер етпеу - бұл сәтте маңызды. Біздің мектепте барлық компьютер бөлмелерінде компьютердің қауіпсіздігі туралы ақпараттар бар. Сол ақпараттағы қауіпсіздік ережелерін және компьютер денсаулыққа әсер етпеу үшін экранда шығып тұрған 14 кеңесті бұлжытпай орындасақ, компьютер біздің досымызға айналады Компьютер мүмкіндіктері әлдеқайда көп. Компьютерлік программалармен мен жұмыс істеу өте қызықты.

Қолданылған әдебиеттер

Информатика әлеміне саяхат оқулығы;
Ғаламтор беттері: www.bilimtime.kz , www.ustaz.kz;
www.google.kz; www.yandex.kz;
Информатика 5 сынып. Оқулық. Вьюшкова Е.А., 2013, Арман – ПВ;
Информатика 6 сынып. Оқулық. Вьюшкова Е.А., Параскун Н.В., Әбенов Б.Қ., 2014 , Арман – ПВ.

Жалпы орта білім беретін Мереке мектеп – балабақшасының 6 – сынып оқушысы Қайырғалиева Айдананың «Компьютердің оқушы өміріне пайдасы мен зияны» тақырыбындағы ғылыми жұмысына

Рецензия

infourok.ru